Усе словы

канцэрт назоўнік | мужчынскі род

1. Публічнае выкананне музычных і іншых твораў.

   • Эстрадны к.
   • Даць к. (пра выканаўцу).

2. Музычны твор для аднаго інструмента ў суправаджэнні аркестра.

   • К. для фартэп’яна з аркестрам.

|| прыметнік: канцэртны.

• Канцэртная зала.

канцэртаваць дзеяслоў | спецыяльны тэрмін | незакончанае трыванне

Выступаць у канцэртах, даваць канцэрты.

канцэртант назоўнік | мужчынскі род

Артыст, які дае канцэрт (у 1 знач.).

|| жаночы род: канцэртантка.

канцэртмайстар назоўнік | мужчынскі род

1. Музыкант, які ўзначальвае адну са струнных груп аркестра.

2. Саліст сімфанічнага або опернага аркестра.

3. Піяніст-акампаніятар, які развучвае партыі са спевакамі.

|| прыметнік: канцэртмайстарскі.

канцэрціна² назоўнік | ніякі род | нескланяльнае | спецыяльны тэрмін

Музычны твор тыпу канцэрта (у 2 знач.), які адрозніваецца ад апошняга меншай складанасцю і меншымі памерамі.

канцэсія назоўнік | жаночы род

1. Дагавор на здачу дзяржавай у эксплуатацыю прыватным прадпрымальнікам або іншаземным фірмам прамысловых прадпрыемстваў, прыродных багаццяў або іншых гаспадарчых аб’ектаў.

   • Міжнародныя канцэсіі.
   • К. на будаўніцтва чыгункі.

2. Само прадпрыемства, арганізаванае на аснове такога дагавору.

|| прыметнік: канцэсійны.

канцэсіянер назоўнік | мужчынскі род

Уладальнік канцэсіі.

|| прыметнік: канцэсіянерскі.

канчатак назоўнік | мужчынскі род

Зменная частка слова, якая паказвае на сінтаксічную сувязь з іншымі словамі; флексія.

• Склонавы к.

канчатковы прыметнік

1. Які не будзе больш пераглядацца, змяняцца; беспаваротны.

   • К. вынік.
   • Рашэнне суда — канчатковае.

2. Які з’яўляецца завяршэннем або ажыццяўленнем чаго-н.; даведзены да канца.

   • Канчатковая мэта.

канчук назоўнік | мужчынскі род | размоўнае

Раменны бізун.

канькабежац назоўнік | мужчынскі род

Той, хто займаецца канькабежным спортам.

|| жаночы род: канькабежка.

канькабежны прыметнік

Які мае адносіны да катання на каньках.

• К. спорт.

канькала назоўнік | мужчынскі і жаночы род | размоўнае

Той, хто канькае, дакучае просьбамі; папрашайка.

канькаць дзеяслоў | размоўнае | незакончанае трыванне

Назойліва прасіць аб чым-н., скардзячыся на што-н.

|| назоўнік: каньканне.

канькі назоўнік | мужчынскі род

1. Вузкія сталёвыя палазкі, якія прымацоўваюцца да абутку для катання на лёдзе.

   • Фігурныя к.

2. Від спорту — катанне на такіх палазках (размоўнае).

   • Мой любімы спорт — к.

|| прыметнік: каньковы.

каньяк назоўнік | мужчынскі род

Моцны алкагольны напітак з вінаграднага спірту.

|| прыметнік: каньячны.

каньён назоўнік | мужчынскі род

Глыбокая вузкая даліна з вельмі крутымі берагамі, размытая ракой.

|| прыметнік: каньённы.

канюк назоўнік | мужчынскі род

Тое, што і каня.

канюшня назоўнік | жаночы род

Хлеў для коней.

|| прыметнік: канюшневы.

канюшына назоўнік | жаночы род

Кармавая травяністая расліна сямейства бабовых з трайчастым лісцем і шарападобнымі кветкамі.

|| прыметнік: канюшынны і канюшынавы.

каня назоўнік | жаночы род

Птушка сямейства ястрабінах, якая жыве на балотах, сырых лугах, крык якой нагацвае слова «піць»; кнігаўка.

• Плачуць кані над балотам, просяць піць.
• Енчыць, як к. на дождж.

канявод назоўнік | мужчынскі род

Спецыяліст па конегадоўлі.

каняка назоўнік | жаночы род | размоўнае

Пра слабага заезджанага каня.

канёк назоўнік | мужчынскі род

1. гл. конь.

2. Месца сыходжання нахіленых плоскасцей двухсхільнага даху, вільчык страхі.

3. Разное ўпрыгожанне ў выглядзе конскай галавы на канцы падоўжнага бруса, што ўтварае верхні край страхі.

   • Разны к. упрыгожвае дах.

4. пераноснае значэнне: Любімая тэма размовы, любімы занятак каго-н.

   • Сесці на свайго канька (пачаць размову на любімую тэму).
   • Акардэон — мой к.

канібал назоўнік | мужчынскі род

1. Жывёліна, якая з’ядае асобін свайго віду (спецыяльны тэрмін).

2. Людаед-дзікун.

3. пераноснае значэнне: Жорсткі, люты чалавек.

|| прыметнік: канібальскі.

• Канібальскія норавы.

канікулы назоўнік

Перапынак у занятках, які даецца навучэнцам для адпачынку.

• Летнія к.

|| прыметнік: канікулярны.

• К. час.

каніна назоўнік | жаночы род

Мяса каня як ежа.

каністра назоўнік | жаночы род

Бак з герметычнай накрыўкай для бензіну, змазачных масел і пад.

|| прыметнік: каністравы.

каніфас назоўнік | мужчынскі род

Лёгкая баваўняная тканіна з рэльефным тканым малюнкам.

|| прыметнік: каніфасавы.

каніфоль назоўнік | жаночы род

Жаўтавата-чырвонае смалістае рэчыва, якое выкарыстоўваецца ў якасці клеявога і ізаляцыйнага матэрыялу ў прамысловасці, а таксама для націрання смычкоў струнных інструментаў.

|| прыметнік: каніфольны.

каніфоліць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Націраць каніфоллю.

• К. смык.

|| закончанае трыванне: наканіфоліць.

каніцель назоўнік | жаночы род

1. Вельмі тонкая металічная нітка для вышывання.

2. пераноснае значэнне: Нуднае, зацяжное вырашэнне якой-н. справы.

|| прыметнік: каніцельны.

• Каніцельная справа.

каніцельшчык назоўнік | мужчынскі род | размоўнае

1. Рабочы каніцельнай вытворчасці.

2. пераноснае значэнне: Нерастаропны, марудны чалавек, якому ўласціва запаволенае бесталковае вядзенне справы.

   • Ён у нас вядомы к.

|| жаночы род: каніцельшчыца.

|| прыметнік: каніцельшчыцкі.

канічны прыметнік

Які мае форму конуса.

• Канічная паверхня.

кан’юнктура назоўнік | жаночы род | кніжнае

Становішча, абставіны, што склаліся ў якой-н. галіне грамадскага жыцця.

• Міжнародная к.
• Палітычная к.

|| прыметнік: кан’юнктурны.

кан’юнктуршчык назоўнік | мужчынскі род | размоўнае

Беспрынцыповы чалавек, які змяняе свае паводзіны ў залежнасці ад той ці іншай кан’юнктуры, ад абставін.

|| жаночы род: кан’юнктуршчыца.

кан’юнктыва назоўнік | жаночы род | спецыяльны тэрмін

Вонкавая абалонка вока.

|| прыметнік: кан’юнктывальны.

кан’юнктывіт назоўнік | мужчынскі род

Запаленне слізістай абалонкі вока, што пакрывае ўнутраную паверхню і пярэднюю частку вочнага яблыка.

кап прыстаўка

Першая частка складаных слоў са знач.:

1. капіталістычны, напр. капкраіны (размоўнае);
2. капітальны, напр. капбудаўніцтва, капрамонт.

капа³ назоўнік | жаночы род

Даўнейшая адзінка лічэння: шэсцьдзесят штук чаго-н.

• К. снапоў.

капаклад назоўнік | мужчынскі род

Сельскагаспадарчая машына для збору сена або саломы і складання яе ў копы.

капал назоўнік | мужчынскі род | спецыяльны тэрмін

Цвёрдая выкапнёвая смала расліннага паходжання, лепшыя гатункі якой ідуць на прыгатаванне лакаў, а горшыя — лінолеуму.

|| прыметнік: капалавы.

капальнік назоўнік | мужчынскі род

Той, хто займаецца капаннем, копкай чаго-н.

|| жаночы род: капальніца.

капар назоўнік | мужчынскі род

Дзіцячы, а таксама жаночы вязаны галаўны ўбор з завязкамі пад падбародкам.

|| прыметнік: капарны.

капатаж назоўнік | мужчынскі род | спецыяльны тэрмін

Від аварыі, пры якой самалёт перакульваецца цераз насавую частку пры пасадцы або ўзлёце.

|| прыметнік: капатажны.

капатлівы прыметнік | размоўнае

Марудлівы, непаваротлівы.

|| назоўнік: капатлівасць.

капацець дзеяслоў | размоўнае | незакончанае трыванне

Капаць часта і буйнымі каплямі.

капацца дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. у чым. Рыцца, капаючы.

   • К. ў градках.
   • К. ў пяску.
   • К. ў газетах (шукаць што-н., перакладваючы, перабіраючы).

2. пераноснае значэнне, у чым. Залішне старанна, карпатліва разбірацца ў чым-н.

   • К. ў душы.

3. з чым і без дапаўнення. Марудзіць, павольна рабіць якую-н. справу.

   • К. з перакладваннем кніг.

4. Паддавацца капанню.

   • Пасля дажджу зямля лягчэй капаецца.

|| закончанае трыванне: закапацца.

|| назоўнік: капанне.

капаць² дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. Размякчаць, рыхліць верхні слой глебы, аддзяляючы і падымаючы (лапатай, матыкай і пад.).

   • К. агарод.

2. Выкідваючы, выбіраючы зямлю, рабіць паглыбленне.

   • К. яму (таксама пераноснае значэнне: рыхтаваць пагібель, тварыць зло каму-н.).

3. Выкопваць, даставаць што-н. з зямлі.

   • К. бульбу.

|| закончанае трыванне: выкапаць.

|| аднакратны дзеяслоў: капнуць і капянуць.

|| назоўнік: капанне і копка.

|| прыметнік: капальны.

капач назоўнік | мужчынскі род | размоўнае

1. Той, хто займаецца капаннем зямлі; землякоп.

2. Прылада для капання зямлі, выкопвання караняплодаў і пад.

|| прыметнік: капацкі.