Усе словы

звіслы прыметнік

Які звіс, апусціўся, абвіслы.

• Звіслыя вусы.
• Звіслае голле.

звіх назоўнік | мужчынскі род | размоўнае

Тое, што і вывіх.

• З. нагі.

звіхнуцца дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Зрушыцца ў суставе.

   • Палец звіхнуўся.

2. Страціць розум, звар’яцець (размоўнае).

   • Ад такіх перажыванняў можна з.

3. Збіцца з правільнага шляху, з правільных пазіцый.

звіхнуць дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Тое, што і вывіхнуць.

• Ён звіхнуў нагу.

звіцца дзеяслоў | закончанае трыванне

Скруціцца ў клубок, кальцо.

• Змяя звілася ў клубок.

|| незакончанае трыванне: звівацца.

згабляваць дзеяслоў | закончанае трыванне

Габлюючы, зняць, счысціць.

• З. няроўнасці.

|| незакончанае трыванне: згаблёўваць.

згаварыцца дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Дамовіцца адносна якіх-н. дзеянняў.

   • З. пайсці ў ягады.

2. Дасягнуць узаемнага разумення, пагаднення ў размове.

   • З табой не згаворышся.

|| незакончанае трыванне: згаворвацца.

згавор назоўнік | мужчынскі род

Узаемная дамоўленасць, узаемнае пагадненне.

• Усе сабраліся на мітынг без згавору.

згаворлівы прыметнік

Такі, з якім лёгка згаварыцца (у 2 знач.).

• З. чалавек.

|| назоўнік: згаворлівасць.

згадзіцца² дзеяслоў | закончанае трыванне

Аказацца прыгодным, спатрэбіцца.

• Што ў лесе родзіцца, тое ў хаце згодзіцца (з народнай творчасці).

згаладалы прыметнік

Які доўга цярпеў голад, знясілены ад працяглага галадання.

• Згаладалыя людзі.

згаладацца дзеяслоў | закончанае трыванне

Нацярпецца голаду.

• З. за дарогу.
• З. па добрай кнізе.

згалелы прыметнік

1. Голы, апусцелы (пра дрэвы, палі і пад.).

   • Згалелыя нівы.

2. пераноснае значэнне: Збяднелы.

   • З. шляхцюк.

|| назоўнік: згалеласць.

згаліць дзеяслоў | закончанае трыванне

Зрэзаць брытвай.

• З. вусы.

|| незакончанае трыванне: згольваць.

зганяць дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Гонячы, прымусіць пабыць дзе-н. і вярнуцца назад.

• З. коней на вадапой.
• З. машыну ў горад.

зганіць дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Даць ганьбу каму-, чаму-н.

• Суседка зганіла маю пакупку.

згарнуцца дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Скруціцца трубкай.

   • Ватман згарнуўся ў скрутак.

2. Загнуўшыся з краёў, закрыцца (пра пялёсткі, лісце).

3. Легчы, сагнуўшыся, скруціцца.

   • З. пад дрэвам і заснуць.

4. пераноснае значэнне Скараціцца, зменшыцца.

   • Прадпрыемства згарнулася.

5. Пра вадкасць: загусцець, утварыўшы камячкі.

   • Кроў згарнулася.

|| незакончанае трыванне: згортвацца.

згарнуць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Скруціць, загінаючы краі; зрабіць скручваннем або загарнуць, закрыць.

   • Жанчына згарнула хустку.
   • З. газету.

2. Пра расліны: закрыць, сціснуць (пялёсткі, лісце).

3. Зграбаючы, сабраць у адно месца (што-н. сыпкае).

   • З. збожжа ў кучу.

4. пераноснае значэнне: Скараціць, зменшыць.

   • З. вытворчасць.

|| незакончанае трыванне: згортваць.

|| назоўнік: згортванне.

згарэлы прыметнік

Які згарэў, спалены.

• Згарэлая салома.

згасаць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Тое, што і гаснуць.

• Агонь згасае.
• Сілы згасаюць (пераноснае значэнне).

згаслы прыметнік

Які згас; пагаслы.

• Згаслае вогнішча.

згладзіцца дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Выраўнавацца, знішчыцца пасля разгладжвання.

   • Няроўнасць згладзілася.

2. пераноснае значэнне: Стаць менш прыметным, змякчыцца.

   • Першае ўражанне згладзілася.

|| незакончанае трыванне: згладжвацца.

згладзіць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Выраўнаваць, знішчыць, разгладжваючы, раўнуючы.

   • З. няроўнасці.
   • З. шурпатасць.

2. пераноснае значэнне Зрабіць менш прыметным, змякчыць.

   • З. супярэчнасці.

Згладзіць вострыя вуглы (кніжнае) — змякчыць вастрыню супярэчнасцей.

|| незакончанае трыванне: згладжваць.

згледзець дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Угледзець, убачыць; заўважыць.

• Я і не згледзеў, як сцямнела.

Як вокам згледзець — як вокам ахапіць.

згніваць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Гнісці, падвяргацца гніенню.

згнілы прыметнік | размоўнае

Які згніў.

• Згнілае дрэва.

згода назоўнік | жаночы род

1. Станоўчы адказ, дазвол на што-н.

   • Даць згоду на што-н.
   • З чыёй-н. згоды.
   • Маўчанне — знак згоды (прыказка).

2. Аднадумнасць, агульнасць пунктаў гледжання.

   • Прыйсці да згоды.

3. Сяброўскія адносіны, аднадушнасць.

   • Жыць у згодзе.

4. безасабовая форма: у знач. выказніка: Дамовіліся, пярэчанняў няма.

   • Ну, што, з.? Едзем разам?

У згодзе з чым (кніжнае) — тое, што і ў адпаведнасці з чым-н.

• Дзейнічаць у згодзе з прынятым рашэннем.

згодны прыметнік

1. Які выражае, дае згоду на што-н.

   • З. на ўсе ўмовы.

2. Які прытрымліваецца з кім-н. адной думкі, адных поглядаў.

   • Я з ім не згодзен.

3. Які супадае з чым-н., падобны.

   • Сведкі далі згодныя паказанні.

4. Дружны, аднадушны.

   • Згоднае жыццё.
   • Жылі яны згодна (прыслоўе).

5. Стройны, гарманічны.

   • Згодныя спевы.

Згодна з чым, прыназоўнік з Т — у адпаведнасці з чым-н.

• Згодна з законам.

|| назоўнік: згоднасць.

згоднік назоўнік | мужчынскі род | пагардлівае

Той, хто праводзіць згодніцкую палітыку з класавым ворагам.

|| прыметнік: згодніцкі.

згодніцтва назоўнік | ніякі род | пагардлівае

Дзейнасць, палітыка згодніка.

згорклы прыметнік

Які згорк, прагорклы.

• З. тварог.

зграбны прыметнік

1. Прыгожа і правільна складзены, добрага целаскладу.

   • Зграбная дзяўчына.

2. Грацыёзны ў рухах.

   • Зграбная паходка.

|| назоўнік: зграбнасць.

зграя назоўнік | жаночы род | размоўнае

1. Гайня сабак, ваўкоў і пад.

2. пераноснае значэнне: Банда, шайка (пагардлівае).

   • Зладзейская з.

згрудзіцца дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Сабрацца гуртам; стоўпіцца.

• З. каля стала.

|| незакончанае трыванне: згруджвацца.

згрудзіць дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Сабраць, скідаць у кучу.

• З. кнігі ў шафу.

згрузіць дзеяслоў | закончанае трыванне

Зняць які-н. груз з чаго-н.

• З. мяхі з бульбай з воза.

|| незакончанае трыванне: згружаць.

згрызота назоўнік | жаночы род | размоўнае

1. Спрэчкі, звадкі, грызня.

2. Душэўныя мукі, перажыванні, смутак.

згрэбці дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Грабучы, сабраць у адно месца (што-н. сыпкае, рассыпістае).

   • З. сена.
   • З. вуголле ў кучу.

2. Грабучы, скінуць.

   • З. снег з даху.

3. Хуткім махам, рухам узяць што-н. або з сілай схапіць, абхапіць каго-н. (размоўнае).

   • З. у ахапак.

|| незакончанае трыванне: зграбаць.

згуба назоўнік | жаночы род | размоўнае

1. Смерць, гібель, знішчэнне.

   • Берагчы лес ад згубы.

2. Тое, што з’яўляецца прычынай гібелі ці няшчасця для каго-, чаго-н.

   • Марозы — з. для кветак.

3. Тое, што згублена, страчана.

   • Знайсці сваю згубу.

згубны прыметнік

Які вядзе да згубы, пагібельны.

• З. агонь артылерыі.

|| назоўнік: згубнасць.

згубіцель назоўнік | мужчынскі род

Той, хто губіць, загубіў каго-, што-н.

• Насякомыя — згубіцелі лесу.

|| жаночы род: згубіцелька.

|| прыметнік: згубіцельскі.

згуляцца дзеяслоў | закончанае трыванне

Дасягнуць зладжаных дзеянняў у сумеснай гульні.

• Футбольная каманда згулялася.

|| незакончанае трыванне: згульвацца.

згуртаваны прыметнік

Дружны, аднадушны, арганізаваны.

• З. калектыў.

|| назоўнік: згуртаванасць.

згуртавацца дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Сабрацца ў гурт.

   • Каля дрэва згуртавалася цэлая грамада людзей.

2. пераноснае значэнне: Дасягнуць аднадушнасці ў поглядах, дзеяннях.

   • З. вакол думкі вучоных.

|| незакончанае трыванне: згуртоўвацца.

|| назоўнік: згуртоўванне.

|| назоўнік: згуртаванне.

згуртаваць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Аб’яднаць, наблізіўшы аднаго да другога.

   • З. жывёлу.

2. пераноснае значэнне: Дабіўшыся адзінства, згуртаванасці, аб’яднаць.

   • З. брыгаду.

|| незакончанае трыванне: згуртоўваць.

|| назоўнік: згуртаванне.

згуснуць дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Згусціцца, загусцець.

• Кісель згус.

згустак назоўнік | мужчынскі род

Камячок, які ўтварыўся пры загусценні вадкасці.

• З. крыві.
• З. энергіі (пераноснае значэнне: пра вельмі энергічнага чалавека).

|| прыметнік: згусткавы.

згусціцца дзеяслоў | закончанае трыванне

Стаць густым ці больш густым.

• Цеста згусцілася.
• Хмары згусціліся.

|| незакончанае трыванне: згушчацца.

|| назоўнік: згушчэнне.

згусціць дзеяслоў | закончанае трыванне

Зрабіць густым або больш густым.

• З. малако.
• З. фарбы (пераноснае значэнне: у вусным апавяданні, адлюстраванні перабольшыць што-н. дрэннае, змрочнае і пад.).

|| незакончанае трыванне: згушчаць.

|| назоўнік: згушчэнне.

згіб назоўнік | мужчынскі род

1. Дугападобнае скрыўленне.

   • З. ракі.

2. Месца, па якім што-н. сагнута або згібаецца.

   • Лакцявы з.