Усе словы

ваўкаваты прыметнік | размоўнае

Нелюдзімы, хмуры, суровы.

• В. чалавек.

|| назоўнік: ваўкаватасць.

ваўкадаў назоўнік | мужчынскі род

Вялікі паляўнічы сабака, з якім ходзяць на ваўкоў.

ваўкалак назоўнік | мужчынскі род

Паводле паданняў — чалавек (часам мярцвяк), здольны абарочвацца ў воўка; пярэварацень.

ваўначоска назоўнік | жаночы род

Машына для часання воўны.

ваўнянка назоўнік | жаночы род

Пласціністы грыб сямейства сыраежкавых, падобны на рыжык.

ваўчанка назоўнік | жаночы род

Адзін з відаў туберкулёзу скуры з язвамі, звычайна на твары.

|| прыметнік: ваўчаначны.

ваўчаня (ваўчанё) назоўнік | ніякі род

Дзіцяня ваўка.

ваўчатнік назоўнік | мужчынскі род

Паляўнічы прафесіянал, які займаецца паляваннем на ваўкоў.

ваўчкі назоўнік

Травяністая расліна сямейства складанакветкавых з учэпістымі калючкамі.

|| прыметнік: ваўчковы.

ваўчок назоўнік | мужчынскі род

1. гл. воўк.

2. Цацка ў выглядзе круга або шарыка на шпяні, якая пры хуткім вярчэнні доўга захоўвае вертыкальнае становішча.

   • Пусціць в.
   • Круціцца ваўчком (пераноснае значэнне).

ваўчыца назоўнік | жаночы род

Самка ваўка.

вегетарыянец назоўнік | мужчынскі род

Чалавек, які спажывае толькі малочную і раслінную ежу.

|| жаночы род: вегетарыянка.

вегетарыянства назоўнік | ніякі род

Сістэма харчавання, якая дазваляе ўжываць толькі раслінныя і малочныя прадукгы.

|| прыметнік: вегетарыянскі.

• В. стол.

вегетатыўны прыметнік | спецыяльны тэрмін

Які служыць для жыўлення, росту жывёльных і раслінных арганізмаў.

вегетацыя назоўнік | жаночы род | спецыяльны тэрмін

Рост і развіццё раслін.

|| прыметнік: вегетацыйны.

• В. перыяд.

ведама прыслоўе

Давесці да ведама — паведаміць, перадаць; прымаць да ведама — даведаўшыся пра што-н., улічваць, пагаджацца.

ведамасны прыметнік

1. гл. ведамства.

2. Абмежаваны вузкімі інтарэсамі толькі свайго ведамства.

   • В. падыход да справы.

|| назоўнік: ведамаснасць.

ведамасць назоўнік | жаночы род

1. Спіс, зводка якіх-н. фактычных даных.

   • Разліковая в.

2. множны лік: Назва некаторых перыядычных выданняў.

   • Ведамасці Нацыянальнага Схода Рэспублікі Беларусь.

ведамства назоўнік | ніякі род

Установа або сукупнасць устаноў, што абслугоўваюць якую-н. вобласць дзяржаўнага кіравання.

• Ваеннае в.
• Таможнае в.

|| прыметнік: ведамасны.

веданне назоўнік | ніякі род

1. Знаёмства з чым-н., валоданне чым-н.

   • В. жыцця.
   • З веданнем справы.
   • В. замежнай мовы.

2. Падпарадкаванне, распараджэнне, кіраванне (кніжнае).

   • Інстытут знаходзіцца ў веданні міністэрства.

ведаць дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. пра каго-што, аб кім-чым і без дап. Мець звесткі пра каго-, што-н.

   • В. жыццё вёскі.

2. Валодаць пэўнымі ведамі, мець пра каго-, што-н. паняцце, уяўленне.

   • В. урок.
   • В. сваю справу.
   • В. английскую мову.

3. Быць знаёмым з кім-н.

   • Я гэтага чалавека не ведаю.

4. Адчуваць, перажываць.

   • Не в. спакою.

5. Захоўваць, лічыцца з чым-н.

   • В. меру.
   • В. свае месца (весці сябе адпаведна свайму становішчу).

6. чым. Кіраваць, распараджацца.

   • В. трэстам.
   • В. перапіскай.

Фразеалагізмы:

• Хто яго ведае (размоўнае) — невядома, ніхто не ведае.

ведзьма назоўнік | жаночы род

1. У старых народных павер’ях: злая чараўніца.

2. пераноснае значэнне: Пра злую, сварлівую жанчыну (размоўнае).

веды назоўнік

1. Сукупнасць звестак, якія раскрываюць аб’ектыўныя заканамернасці жыцця.

   • Грунтоўныя в.
   • Свет асвятляецца сонцам, а чалавек — ведамі.

2. Дасведчанасць ў якой-н. галіне.

   • Вучні выявілі добрыя в. ў матэматыцы.

веер назоўнік | мужчынскі род

1. Ручное прыстасаванне з пласцінак у выглядзе складнога паўкруга, якім абмахваюцца ў духату.

2. веерам, у знач. прыслоўе: Паўкругам.

   • Хвост в.

|| прыметнік: веерны.

вежа назоўнік | жаночы род

1. Высокае і вузкае архітэктурнае збудаванне.

2. Вышка для гармат і кулямётаў на суднах, танках і пад.

|| прыметнік: вежавы.

• В. кран.

везці² дзеяслоў | размоўнае | безасабовая форма

Пра ўдачу ў чым-н. і шанцаваць.

• Яму вязе ва ўсім.

|| закончанае трыванне: павезці і падвезці.

вейка назоўнік | ніякі род

Валасок на краі павека.

• Доўгія вейкі.

|| прыметнік: вейкавы.

век назоўнік | мужчынскі род

1. Стагоддзе.

   • Дваццаты в.
   • Мінулы в.
   • Цэлы в. не бачьшіся (вельмі доўга).

2. Гістарычны перыяд, эпоха, характэрныя чым-н.

   • Каменны в.
   • Касмічны в.
   • З векам упоплеч (ісці, крочыць і пад.: не адстаючы ад жыцця).

3. Жыццё, перыяд існавання каго-, чаго-н. або ўзроет каго-н.

   • Многа пабачыць на сваім вяку.
   • У хлусні кароткі в. (прыказка).
   • Чалавек сярэдняга веку.

4. у знач. прыслоўе: Заўсёды, вечна.

   • В. дома яе няма.
   • В. буду помніць вас.

Фразеалагізмы:

• На векі вечныя (размоўнае) — назаўсёды.
• Праз вякі — бязмежна доўга, на працягу доўгага часу.

|| прыметнік: векавы.

века назоўнік | ніякі род

Верхняя частка, якая служыць пакрыццём якой-н. пасудзіны, скрынкі, каробкі і пад.

• В. куфра.

|| памяншальная форма: вечка.

векаваць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Увесь час жыць дзе-н., знаходзіцца ў якім-н. стане, існаваць.

• Век в. у дзеўках.

векавечны прыметнік

Які існуе многа вякоў, спрадвечны.

• В. бор.

векавы прыметнік

1. гл. век.

2. Даўні, які існуе вякамі.

   • В. дуб.
   • Векавыя традыцыі.

векапомны прыметнік

Які будзе доўга помніцца, незабыўны.

• Векапомныя падзеі.

|| назоўнік: векапомнасць.

вектар назоўнік | мужчынскі род | спецыяльны тэрмін

Паказаная адрэзкам прамой матэматычная велічыня, якая характарызуецца лікавым значэннем і напрамкам.

|| прыметнік: вектарны.

• Вектарнае вылічэнне (матэматычная дысцыпліна).

вела прыстаўка

Першая частка складаных і складана-скарочаных слоў, якая па значэнню адпавядае слову веласіпедны, напр. веласпорт, велатрэк, велакамера.

велагонкі назоўнік | жаночы род

Веласіпедныя гонкі.

|| прыметнік: велагоначны.

велагоншчык назоўнік | мужчынскі род

Спартсмен, які займаецца веласіпедным спортам.

|| жаночы род: велагоншчыца.

|| прыметнік: велагоншчыцкі.

веладром назоўнік | мужчынскі род

Спецыяльна абсталяванае збудаванне для трэніровак і спаборніцтваў па веласіпеднаму спорту.

|| прыметнік: веладромны.

веласіпед назоўнік | мужчынскі род

Двух або трохколая машына для язды, якая прыводзіцца ў рух націскнымі педалямі.

|| прыметнік: веласіпедны.

веласіпедыст назоўнік | мужчынскі род

Той, хто едзе на веласіпедзе, хто займаецца веласіпедным спортам.

|| жаночы род: веласіпедыстка.

|| прыметнік: веласіпедысцкі.

вельбот назоўнік | мужчынскі род

Лёгкая быстраходная шлюпка з вострым носам і кармой, звычайна з невялікай мачтай.

|| прыметнік: вельботны.

вельвет назоўнік | мужчынскі род

Баваўняная рубчастая тканіна з густым кароткім ворсам.

|| прыметнік: вельветавы.

вельмі прыслоўе

Надта, у вялікай ступені.

• В. цікавая кніга.
• Было в. горача.
• Не в. (што) (не зусім добры, так сабе; размоўнае).

Фразеалагізм:

• Вельмі добра — надзвычай добра.

велюр назоўнік | мужчынскі род

Драп або фетр з мяккім густым кароткім ворсам, а таксама мяккая скура, вырабленая пад аксаміт.

|| прыметнік: велюравы.

велізарны прыметнік

Вельмі вялікі.

• Велізарная плошча.
• В. поспех.

|| назоўнік: велізарнасць.

веліка прыстаўка

Першая частка складаных слоў; ужыв. замест «вяліка…», калі націск у другой частцы падае на першы склад, напр. велікадушны, велікарослы, велікасвецкі.

велікаваты прыметнік

Крыху большы, чым патрэбны па памеру.

• Велікаватая шапка.

велікадушны прыметнік

Які валодая высокімі душэўнымі якасцямі, паблажлівы да іншых аж да гатоўнасці бескарысліва ахвяраваць сваімі інтарэсамі.

• В. характар.
• В. ўчынак.
• Велікадушна (прыслоўе) даруйце мне.

|| назоўнік: велікадушнасць.

велікадушнічаць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Выяўляць, паказваць велікадушнасць.

|| закончанае трыванне: звелікадушнічаць.

велікан назоўнік | мужчынскі род

Чалавек надзвычай высокага росту.

|| жаночы род: веліканка.

|| прыметнік: веліканскі.