Усе словы

брылясты прыметнік

1. З вялікім казырком.

   • Брылястая шапка.

2. пераноснае значэнне: 3 вялікай шапкай (пра грыбы).

   • Брылястыя сыраежкі.

брында назоўнік | жаночы род | размоўнае | зневажальнае

Пра таго, хто без патрэбы ходзіць, сланяецца абы-дзе.

брындаць дзеяслоў | размоўнае | незакончанае трыванне

Хадзіць без патрэбы; сланяцца нічога не робячы.

• Б. цэлы дзень.

брынза назоўнік | жаночы род

Сыр з авечага малака.

|| прыметнік: брынзавы.

брынкаць дзеяслоў | размоўнае | незакончанае трыванне

1. Бразгатаць, утвараць бразгатлівыя гукі.

2. Няўмела іграць на якім-н. музычным інструменце.

   • Б. на гітары.

|| закончанае трыванне: прабрынкаць.

|| аднакратны дзеяслоў: брынкнуць.

|| назоўнік: брынканне.

брынчаць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Утвараць кароткія бразгатлівыя гукі.

• Б. шыбы ў вокнах.

брыняць дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. Разбухаць, павялічвацца ў аб’ёме.

2. Павялічвацца ў працэсе росту, напаўняючыся пажыўнымі сокамі.

брысці дзеяслоў | незакончанае трыванне

Ісці павольна, з цяжкасцю перастаўляючы ногі; цягнуцца.

брытагаловы прыметнік

З брытай галавой.

• Б. хлопец.

брытанцы назоўнік | мужчынскі род | кніжнае

Тое, што і англічане.

|| жаночы род: брытанка.

|| прыметнік: брытанскі.

брытаць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Надзяваць аброць, пятлю вяроўкі на галаву, шыю жывёліны.

• Б. жарабца.

|| закончанае трыванне: забрытаць.

брытва назоўнік | жаночы род

Прылада для галення.

• Электрычная б.

Фразеалагізм:

• Язык як брытва — пра здольнасць востра, дасціпна гаварыць.

|| прыметнік: брытвенны.

• Б. прыбор.

брыфінг назоўнік | мужчынскі род | афіцыйнае

Кароткая прэс-канферэнцыя.

• Правесці б.

брыць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Зразаць (брытвай) валасы да кораня.

• Б. бараду.

|| закончанае трыванне: пабрыць.

|| зваротны стан: брыцца.

|| назоўнік: брыццё.

брычка назоўнік | жаночы род

Лёгкі выязны вазок.

|| прыметнік: брычкавы.

брыючы прыметнік

Брыючы палёт — палёт самалёта на невялікай вышыні над зямлёй.

брэх назоўнік | мужчынскі род

Гукі, характэрныя для сабак і некаторых іншых звяроў.

• Б. лесніковых сабак.

бубен назоўнік | мужчынскі род

1. Ударны музычны інструмент у выглядзе абцягнутага скурай шырокага абруча з металічнымі бразготкамі.

   • Біць у б.

2. Тое, што і барабан (у 1 знач.).

бугай назоўнік | мужчынскі род

1. Тое, што і бык (у 1 знач.).

2. Начная балотная птушка сямейства чапляў, якая, апусціўшы дзюбу ў ваду, утварае гукі, падобныя да рову бугая.

бугор назоўнік | мужчынскі род

Невялікае ўзвышша, узгорак.

|| памяншальная форма: бугарок.

бугрысты прыметнік

Пакрыты буграмі.

• Бугрыстая дарога.

|| назоўнік: бугрыстасць.

буда назоўнік | жаночы род

1. Крытая скурай або брызентам карэта, брычка і пад.

2. Верх над карэтай, брычкай.

3. Шалаш, будан.

будавацца дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. Будаваць сабе дом або іншы будынак.

2. Узводзіцца, знаходзіцца ў стане будаўніцтва.

   • Будуюцца жывёлагадоўчы комплекс.

|| закончанае трыванне: пабудавацца.

будаваць дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. Узводзіць якое-н. збудаванне, выпускаць машыны і пад.

   • Б. дамы.
   • Б. комбайны.

2. пераноснае значэнне: Ствараць, арганізоўваць.

   • Б. новое жыццё.

3. Намячаць, ствараць у думках планы, здагадкі і пад.

   • Б. планы.

4. Асноўваць, базіраваць на чым-н.

   • Б. свае выступленне на канкрэтных прыкладах.

5. Выражаць, фармуляваць.

   • Б. правільна сказ.

6. Вычэрчваць якую-н. геаметрычную фігуру на аснове зададзеных памераў.

   • Б. трохвугольнік.
   • Будаваць на пяску (неадабральнае) — засноўваць на ненадзейных дадзеных.
   • Будаваць паветраныя палацы (іранічны сэнс) — планаваць нерэальнае, захапляцца нязбытнымі марамі.

|| закончанае трыванне: выбудаваць і пабудаваць.

|| назоўнік: пабудова і будаванне.

|| прыметнік: будаўнічы.

• Будаўнічыя матэрыялы.
• Будаўнічая пляцоўка.
• Будаўнічая брыгада.

будан назоўнік | мужчынскі род

1. Шалаш з галін або саломы для часовага жылля.

2. Верх, пакрыццё павозкі (размоўнае).

|| прыметнік: будановы.

бударажыць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Узрушваць, непакоіць, узбуджаць.

|| закончанае трыванне: узбударажыць.

|| зваротны стан: бударажыцца.

будачнік назоўнік | мужчынскі род | устарэлае

Той, хто нясе каравульную службу ў будцы, жыве ў каравульнай чыгуначнай будцы.

будаўнік назоўнік | мужчынскі род

1. Той, хто будуе (у 1 знач.), працуе на будаўніцтве.

   • Брыгада будаўнікоў.

2. пераноснае значэнне:, чаго. Тварэц, стваральнік.

   • Будаўнікі новаго грамадства.

|| прыметнік: будаўніцкі.

будаўніцтва назоўнік | ніякі род

1. Галіна навукі і тэхнікі, якая займаецца будоўляй і рэканструкцыяй дамоў, збудаванняў.

2. Узвядзенне будынка або якога-н. іншага збудавання.

   • Б. спартыўнага комплексу.

3. Будаўнічы аб’ект, а таксама месца, дзе вядзецца будоўля.

   • Наведаць б.

4. пераноснае значэнне: Стварэнне, арганізацыя чагон.

   • Культурное б.

будаўнічы прыметнік

1. гл. будаваць.

2. Які мае адносіны да будаўніцтва (у 1, 2 і 3 знач.), да будоўлі, да працы будаўніка.

   • Будаўнічая механіка.
   • Будаўнічая прамысловасць.
   • Будаўнічая тэхніка.
   • Б. факультэт.
   • Будаўнічыя работы.
   • Б. атрад.

будзе размоўнае | выказнік

Хопіць, даволі.

Паплакалі трохі і б.

будзень назоўнік | мужчынскі род

1. Несвяточны дзень.

   • У б. дзень.

2. пераноснае значэнне: Штодзённае жыццё.

   • Цяжкія будні вайны.

|| прыметнік: будзённы і будны.

будзёнавец назоўнік | мужчынскі род

Баец Першай Коннай арміі, якой камандаваў С.М.Будзённы ў гады грамадзянскай вайны.

будзёнаўка назоўнік | жаночы род

Шлем, які насілі чырвонаармейцы ў гады грамадзянскай вайны.

будзільнік назоўнік | мужчынскі род

Гадзіннік са спецыяльным заводам для падачы званка ў патрэбны час.

будзіць дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. Перапыняць чый-н. сон, прымушаць прачнуцца.

   • Б. дзяцей у школу.

2. пераноснае значэнне: Абуджаць што-н. у каго-н., выклікаць да жыцця, дзейнасці.

   • Б. успаміны.

|| закончанае трыванне: пабудзіць, прабудзіць і разбудзіць.

будка назоўнік | жаночы род

1. Невялікая, звычайна драўляная пабудова для чыгуначнага вартаўніка, паставога і інш.

2. Збітае з дошак жыллё для сабакі.

|| памяншальная форма: будачка.

|| прыметнік: будачны.

будова назоўнік | жаночы род

Узаемнае размяшчэнне і сувязь састаўных частак чаго-н. і структура.

• Б. атама.
• Б. арганізма.
• Б. зямной кары.

будоўля назоўнік | жаночы род

1. гл. будаваць.

2. Будаўнічы аб’ект, а таксама тэрыторыя, дзе што-н. будуецца.

   • Працаваць на будоўлі.

будуар назоўнік | мужчынскі род | устарэлае

Гасціная гаспадыні ў багатым доме для неафіцыйных прыёмаў, а таксама абсталяванне такой гасцінай.

|| прыметнік: будуарны.

будучы прыметнік

1. Такі, які наступіць за цяперашнім.

   • Б. год.

2. Які павінен стаць тым, кім яго называюць.

   • Будучыя ўрачы.

3. будучае, -ага, н. Час, які ідзе ўслед за цяперашнім.

   • Заглянуць у б.

4. будучае, -ага, н. Лёс, доля.

   • Б. планеты.
   • Будучы час — катэгорыя дзеяслова, якая характарызуе дзеянне ў часе, што наступіць пасля гаворкі аб ім.
   • У будучым — пазней, у далейшым.

будучыня назоўнік | жаночы род

1. Стан, становішча чаго-н. у будучым.

   • Б. раёна.

2. Часы, падзеі, якія прыйдуць на змену цяперашнім.

   • Шчаслівая б.

3. Будучае пакаленне.

   • Дзеці — наша б.

будызм назоўнік | мужчынскі род

Адна з трох (побач з хрысціянствам і ісламам) сусветных рэлігій, распаўсюджана ў Кітаі, Японіі і некаторых іншых краінах Усходу [па імені яе заснавальніка Буды, 6 ст. да н.э.].

|| прыметнік: будыйскі.

• Будыйскае вучэнне.

будынак назоўнік | жаночы род

Жылое, адміністрацыйнае ці гаспадарчае збудаванне.

• Будынкі санаторыя.

|| прыметнік: будыначны.

будыніна назоўнік | жаночы род | размоўнае

Тое, што і будынак.

• Б. ў адзін паверх.

будыст назоўнік | мужчынскі род

Паслядоўнік будызму.

|| жаночы род: будыстка.

буер назоўнік | мужчынскі род

Лёгкая лодка або платформа з парусам, устаноўленая на вузкіх стальных палазках або калёсах, для катання на лёдзе.

|| прыметнік: буерны.

• Б. спорт.

буерыст назоўнік | мужчынскі род

Спартсмен, які займаецца буерным спортам.

|| жаночы род: буерыстка.

бужаніна назоўнік | жаночы род

Свініна, запечаная або абсмажаная асобым спосабам з перцам і іншымі прыправамі.

|| прыметнік: бужанінны.

буза² назоўнік | жаночы род

1. Рэшткі вадкасці разам з асадкам; падонкі.

   • На дне бочкі засталася адна б.

2. Адходы ад ільнянога семя.

3. Пітво з проса, грэчкі, ячменю, распаўсюджанае ў Крыме і на Каўказе.

4. Адклады на дне вадаёмаў.

   • Дзеці плюхаюцца ў бузе.

|| прыметнік: бузяны.