Усе словы

вылучыцца дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Вызначыцца чым-н. сярод іншых.

   • В. сваімі здольнасцямі.

2. Выйсці, выступіць з чаго-н. у выніку пэўных працэсаў.

   • У працэсе рэакцыі вылучылася соль.

|| незакончанае трыванне: вылучацца.

|| назоўнік: вылучэнне.

вылучыць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Адабраўшы адасобіць ад агульнай масы, выдзеліць.

   • В. сваіх авечак з чарады.
   • В. галоўнае ў творы.
   • Яго вылучылі як лепшага вучня.

2. кого (што). Прапанаваць, выставіць для абмеркавання, паставіць на больш адказную работу.

   • В. кандыдата на пасаду старшыні.

3. Аддаць каму-н. на карыстанне.

   • На будаўніцтва вылучылі сродкі і тэхніку.

4. (1 і 2 ас. не ўжые.), што. Выпусціць, выдзеліць.

   • В. пах.

|| незакончанае трыванне: вылучаць.

|| назоўнік: вылучэнне.

• В. кандыдата ў дэпутаты.

вылучэнец назоўнік | мужчынскі род

Перадавы супрацоўнік, вылучаны на якую-н. адказную, кіраўнічую работу.

|| прыметнік: вылучэнскі.

вылушчыць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Выняць, лушчачы, вылузаць.

   • Вавёрка вылушчыла зярняты з яловай шышкі.

2. Выдаліць хірургічным спосабам (спецыяльны тэрмін).

   • В. костку.

|| незакончанае трыванне: вылушчваць.

вылюдак назоўнік | мужчынскі род

Найгоршы сярод людзей, вырадак.

• В. роду чалавечага.

вылячэнне назоўнік | ніякі род

1. Тое, што і лячэнне (афіцыйнае).

   • Быць на вылячэнні ў шпіталі.

2. Тое, што і выздараўленне.

   • Поўнае в.

вылівак назоўнік | мужчынскі род

Яйцо, знесенае без шкарлупіны.

вылізаць прыметнік

Ачысціць лізаннем.

• В. талерку.
• Кошка вылізала кацяня.

|| незакончанае трыванне: вылізваць.

вылік назоўнік | мужчынскі род

1. гл. вылічыць.

2. Утрыманая сума грошай.

   • Невялікі в.
   • За вылікам каго-чаго, у знач. прыназоўнік: — за выключэннем, акрамя каго-, чаго-н.

вылінялы прыметнік

1. Які страціў першапачатковы колер.

   • Вылінялая майка.

2. Які скончыў ліняць (пра жывёл, птушак).

выліняць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. гл. ліняць.

2. Канчаткова паліняць.

   • Матэрыял выліняў.

выліты прыметнік

Вельмі падобны на каго-н.

• Вадзік — в. бацька.

выліцца дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Выцечы, выйсці вон (пра вадкасць).

   • Вада вылілася з бочкі.

2. пераноснае значэнне, у што. Прыняць той або іншы выгляд, ператварыцца.

   • Раздражненне вылілася ў форму пратэсту.

|| незакончанае трыванне: вылівацца.

выліць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Выдаліць, прымусіць выцечы адкуль-н. (вадкасць).

   • В. ваду з вядра.

2. пераноснае значэнне: Даць выхад якім-н. пачуццям, выказаць.

   • В. гнеў на каго-н.
   • В. усё, што было на душы.

3. Зрабіць шляхам ліцця, адліць.

   • В. звон з медзі.

|| незакончанае трыванне: выліваць.

вылічальны прыметнік

Які служыць для вылічэння, звязаны з вылічэннем.

• Вылічальныя машыны.
• В. цэнтр.

вылічальнік назоўнік | мужчынскі род

1. Спецыяліст па вылічальнай тэхніцы.

2. Прыбор, які робіць вылічэнні.

|| прыметнік: вылічальніцкі.

вылічыць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Падлічыўшы, вызначыць.

   • В. памер даходаў.
   • В. кошт будоўлі.

2. Утрымаць пры расплаце.

   • В. запазычанасць.

|| незакончанае трыванне: вылічаць і вылічваць.

|| назоўнік: вылічэнне і вылік.

вымавіць дзеяслоў | закончанае трыванне

Выгаварыць, сказаць.

• В. слова.

|| незакончанае трыванне: вымаўляць.

вымагальнік назоўнік | мужчынскі род

Той, хто займаецца вымаганнем.

|| жаночы род: вымагальніца.

|| прыметнік: вымагальніцкі.

вымагаць дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. Дамагацца чаго-н. шантажом, прымусам, сілай.

   • В. грошы.

2. чаго, са злучнік «каб» і без дап. Патрабаваць.

   • В. да сябе ўвагі.
   • В., каб усё было дакладна выканана.

|| назоўнік: вымаганне.

вымазаць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Намазаць, нацерці чым-н., што фарбуе.

   • В. печ глінай.

2. у што. Запэцкаць, замазаць (размоўнае).

   • В. адзенне ў дзёгаць.

|| незакончанае трыванне: вымазваць.

вымаклы прыметнік

1. Прамоклы, мокры.

   • Вымаклае адзенне.

2. Які загінуў ад празмернай вільгаці.

   • Вымаклыя пасевы.

|| назоўнік: вымакласць.

вымакнуць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Стаць зусім мокрым.

   • В. на дажджы.

2. Набыць якія-н. уласцівасці, выгляд, паляжаўшы ў вадзе, вадкасці.

   • Селядзец вымак (стаў менш салёным).
   • Лён вымак.

|| незакончанае трыванне: вымакаць.

вымалеваць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Малюючы, старанна і акуратна перадаць кожную дэталь; старанна намаляваць.

   • В. партрэт.

2. Пакрыць слоем фарбы, пафарбаваць (размоўнае).

   • В. машыну ў зялёны колер.

3. Расходаваць на афарбоўку (размоўнае).

   • В. усю фарбу.

|| незакончанае трыванне: вымалёўваць.

вымаліць дзеяслоў | закончанае трыванне

Выпрасіць, дабіцца мольбамі.

• В. грошай.
• В. прабачэнне.

|| незакончанае трыванне: вымольваць.

вымантачыць дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Тое, што і выманіць (у 2 знач.).

выманіць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Вабячы, прымусіць выйсці адкуль-н.

   • В. драпежніка з нары.

2. Набыць хітрыкамі, падманам.

   • В. грошы.

|| незакончанае трыванне: выманьваць.

вымаразіць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Выстудзіць халодным паветрам, марозам.

   • В. хату.

2. Знішчыць марозам.

   • В. тараканаў.
   • В. пасевы.

3. Вытрымліваючы на марозе, высушыць або выдаліць часцінкі вады.

   • В. бялізну.

|| незакончанае трыванне: вымарожваць.

вымарыць дзеяслоў | закончанае трыванне

Знішчыць атрутай і пад.

• В. прусакоў.

выматацца дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Знясіліцца, змардавацца.

• Выматаўся за дзень ушчэнт.

|| незакончанае трыванне: вымотвацца.

выматаць дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

1. Знясіліць, змардаваць, змучыць.

   • В. усе сілы.
   • Дорога мяне выматала.
   • В. душу.

2. Прымусіць паступова выцаткаваць, выцягнуць, забраць па частках усё.

   • В. усе грошы.

|| незакончанае трыванне: вымотваць.

вымахаць дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Вырасці, стаць высокім.

• Ну і вымахаў жа хлопец!

|| незакончанае трыванне: вымахваць.

вымахваць дзеяслоў | размоўнае | незакончанае трыванне

1. гл. вымахаць.

2. чым. Махаць то ў адзін, то ў другі бок, размахваць.

   • В. рукой у паветры.

вымачыцца дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Стаць зусім мокрым.

|| незакончанае трыванне: вымочвацца.

вымачыць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Зрабіць зусім мокрым.

   • Дождж нас вымачыў да ніткі.

2. Пратрымаць у вадзе, вадкасці для надання якіх-н. патрэбных уласцівасцей.

   • В. селядцы.

|| незакончанае трыванне: вымочваць.

вымаўленне назоўнік | ніякі род

Перадача голасам гукаў мовы.

• Выразнае в.
• Беларускае літаратурнае в.

вымаўленчы прыметнік

Які мае адносіны да вымаўлення.

• Вымаўленчыя нормы.

выменяць дзеяслоў | закончанае трыванне

Набыць абменам.

• В. старую рэч на новую.

|| незакончанае трыванне: выменьваць.

вымераць дзеяслоў | закончанае трыванне

Дакладна вызначыць велічыню, памеры чаго-н.

• В. плошчу пакоя.

|| незакончанае трыванне: вымяраць.

|| назоўнік: вымярэнне.

|| прыметнік: вымяральны.

• Вымяральныя прыборы.

вымерзлы прыметнік

Які загінуў ад марозу, вымерз.

• Вымерзлыя пладовыя дрэвы.

|| назоўнік: вымерзласць.

вымерзнуць дзеяслоў | закончанае трыванне

Загінуць ад марозу, холаду (пра расліннасць, насякомых).

• Рунь вымерзла.

|| незакончанае трыванне: вымярзаць.

вымеркаваць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Знайсці, адшукаць шляхам дакладнага разліку, выгадаць.

   • В. грошы на рамонт кватэры.
   • В. свободную гадзіну.

2. Выбраць зручны момант.

3. Правільна разлічыць, загадзя вызначыць.

   • Усё вымеркавапі, дзе што будзем садзіць і сеяць.

|| незакончанае трыванне: вымяркоўваць.

вымерлы прыметнік

Які вымер, не пакінуўшы патомства (пра род, сямейства і пад.) або які знік, перавёўся (пра расліны).

• Мамант — вымерлая жывёліна.

вымерны прыметнік

1. Такі, які можа быць вымераны.

   • Вымерная велічыня.

2. Які служыць для вымярэння.

   • Вымерная рулетка.

вымернік назоўнік | мужчынскі род

Паказчык, які вызначае аб’ём або якасць работы.

вымерці дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Поўнасцю знікнуць у выніку гібелі, смерці.

   • Племя вымерла.

2. Абязлюдзець, апусцець у выніку масавай смерці жыхароў ад голаду, эпідэміі.

   • Веска вымерла ад эпідэміі.

|| незакончанае трыванне: выміраць.

вымесці дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Падмесці.

   • В. подлогу.

2. Метучы, выдаліць, выкінуць.

   • В. смецце з хаты.

|| незакончанае трыванне: вымятаць.

вымесіць дзеяслоў | закончанае трыванне

Месячы, размінаючы, канчаткова прыгатаваць.

• В. цеста, гліну.

|| незакончанае трыванне: вымешваць.

вымешаць дзеяслоў | закончанае трыванне

Добра перамяшаць.

|| незакончанае трыванне: вымешваць.

вымова назоўнік | жаночы род

Дысцыплінарнае спагнанне, якое даецца за якую-н. правіннасць.

• Аб’явіць вымову.
• Суровая в.