Усе словы

басурман назоўнік | мужчынскі род

У мінулым: чалавек іншай веры.

|| жаночы род: басурманка.

|| прыметнік: басурманскі.

басці дзеяслоў | незакончанае трыванне

Тое, што і бадаць.

|| закончанае трыванне: забасці.

басэтля назоўнік | жаночы род

Самы вялікі струнны смычковы інструмент нізкага рэгістра, кантрабас.

|| прыметнік: басэтлевы.

басяк назоўнік | мужчынскі род

1. Прадстаўнік дэкласаваных слаёў насельніцтва.

2. Свавольнік, нягоднік (размоўнае лаянкавае).

|| жаночы род: басячка.

|| прыметнік: басяцкі.

басяцтва назоўнік | ніякі род

Характар жыцця басякоў.

|| прыметнік: басяцкі.

басісты прыметнік | размоўнае

1. Нізкі па гуку, з характэрным для баса тэмбрам.

   • Б. голас.

2. Той, хто валодае басам.

   • Б. артыст.

|| назоўнік: басістасць.

басіць дзеяслоў | размоўнае | незакончанае трыванне

Гаварыць, спяваць басам.

батальны назоўнік

Які адлюстроўвае ваенныя сцэны, баявыя дзеянні.

• Б. жывагіс.

батальён назоўнік | мужчынскі род

Вайсковае падраздзяленне, у склад якога ўваходзіць некалькі рот і спецыяльных узводаў.

• Бессмяротны б.
• Санітарны б.

|| прыметнік: батальённы.

• Б. камандзір.

баталіст назоўнік | мужчынскі род

Мастак, творы якога прысвечаны ваеннай тэме.

• Вядомы б.

|| прыметнік: баталісцкі.

баталія назоўнік | жаночы род

1. Бой, бітва (устарэлае).

   • Баталіі 1812 года.

2. пераноснае значэнне: Бойка, бурная сварка (размоўнае жартаўлівае).

   • Сямейныя баталіі.

батанік назоўнік | мужчынскі род

Спецыяліст у галіне батанікі.

батаніка назоўнік | жаночы род

Навука аб раслінах.

|| прыметнік: батанічны.

• Б. сад.

батарэйка назоўнік | жаночы род

1. гл. батарэя.

2. Невялікае кампактнае Устройства для сілкавання чаго-н. электрычнай энергіяй.

   • Б. для кішэннага ліхтарыка.

батарэя² назоўнік | жаночы род

Прыстасаванне, якое нагадвае сабой злучэнне некалькіх аднатыпных прыбораў, апаратаў ці аднолькавых частак.

• Б. акумулятараў.
• Б. бутэлек (жартаўлівае).

|| памяншальная форма: батарэйка.

|| прыметнік: батарэйны.

батлейка назоўнік | жаночы род

Народны лялечны тэатр.

|| прыметнік: батлейкавы.

батон назоўнік | мужчынскі род

1. Белы хлеб прадаўгаватай формы.

2. Прадукт харчавання акруглай прадаўгаватай формы.

|| памяншальная форма: батончык.

• Шакаладны б.

батрак назоўнік | мужчынскі род

Наёмны сельскагаспадарчы рабочы, які працаваў на памешчыцкай або кулацкай гаспадарцы; парабак.

• Ісці ў батракі.

|| жаночы род: батрачка.

|| прыметнік: батрацкі.

• Батрацкая доля.

батрацтва назоўнік | ніякі род

1. Занятак батрака; становішча батрака.

2. зборны назоўнік: Батракі.

   • Сабралася б.

батрачыць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Працаваць батраком.

• Цімоху даводзілася некалі б.

батфорты назоўнік | мужчынскі род

Боты з высокімі халявамі з раструбамі ўверсе.

батыст назоўнік | мужчынскі род

Тонкая паўпразрыстая тканіна з ільняной або баваўнянай пражы.

|| прыметнік: батыставы.

Батыставая кофточка.

батэрфляй назоўнік | мужчынскі род

Стыль спартыўнага плавання на грудзях, пры якім абедзве рукі адначасова выносяцца на паверхню вады.

баул назоўнік | мужчынскі род

Прадаўгаваты падарожны куфэрак.

• Фанерны б.

|| прыметнік: баульны.

бах гукапераймальнае

1. гукапераймальнае: Ужыв. як гукаперайманне для абазначэння моцнага адрывістага туку.

2. у знач. выказніка: Бахнуў (у 2 знач. і размоўнае).

   • Б. шклянку аб подлогу.

бахматы прыметнік

Тое, што і бухматы.

бахнуцца дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

1. Ударыцца аб што-н.

   • Б. галавой аб вушак.

2. Паваліцца з шумам.

   • Б. на подлогу.

бахнуць дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

1. Утварыць моцны адрывісты гук, выстраліць.

   • Б. з вінтоўкі.

2. З шумам ударыць, стукнуць, кінуць.

   • Б. шклянку на подлогу.

|| незакончанае трыванне: бахаць.

|| назоўнік: баханне.

бахча назоўнік | жаночы род

Поле, на якім вырошчваюць гарбузы, кавуны, дыні.

|| прыметнік: бахчавы.

• Бахчавыя культуры.

бахчавод назоўнік | мужчынскі род

Спецыяліст па бахчаводству.

бахчаводства назоўнік | ніякі род

Галіна сельскай гаспадаркі, якая займаецца вырошчваннем бахчавых культур.

|| прыметнік: бахчаводны.

бахілы назоўнік | жаночы род

1. Самаробныя глыбокія гумавыя галёшы на валёнкі.

2. Спецыяльная скураная адзежа для рыбалавецкіх і лесасплаўных промыслаў.

|| прыметнік: бахільны.

бац гукапераймальнае

1. гукапераймальнае: Ужыв. як гукаперайманне для абазначэння рэзкага адрывістага гуку (размоўнае).

2. у знач. выказніка: Ужыв. для перадачы нечаканасці, раптоўнасці дзеяння.

   • Б. яго па спіне.

бацвінне назоўнік | ніякі род | зборны назоўнік

1. Лісце і сцёблы буракоў.

   • Наламаць бацвіння.

2. Страва, прыгатаваная з бурачных сцёблаў і лісця.

   • Наварыць бацвіння.

бацнуцца дзеяслоў | размоўнае | аднакратны дзеяслоў | закончанае трыванне

З шумам паваліцца, кінуцца.

• Б. на канапу.

бацнуць дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Моцна ўдарыць.

• Б. па хрыбце.

бацыла назоўнік | жаночы род

Хваробатворная бактэрыя, якая мае форму палачкі.

• Туберкулёзная б.
• Б. ўтрыманства (пераноснае значэнне).

|| прыметнік: бацылавы.

бацька назоўнік | мужчынскі род

1. Мужчына ў адносінах да сваіх дзяцей; тата.

   • Родны б.

2. Ветлівы зварот да старога чалавека.

3. Самец у адносінах да свайго патомства.

4. чаго. Заснавальнік, родапачынальнік чаго-н. (кніжнае).

   • Б. авіяцыі.
   • Выліты бацька, копія бацькі (размоўнае) — пра дзіця, з твару вельмі падобнае на бацьку.
   • Прыёмны бацька — чалавек, які прьшяў дзіця ў сваю сям’ю на правах сына (дачкі).
   • Увесь у бацьку (размоўнае) — пра дзіця, якое з твару і характарам падобнае на бацьку.

|| прыметнік: бацькаў і бацькаўскі.

бацькаўшчына назоўнік | жаночы род

1. Краіна, дзе чалавек нарадзіўся, грамадзянінам якой ён з’яўляецца.

   • Любоў да бацькаўшчыны.

2. Месца, родны куток, дзе нарадзіўся і вырас хто-н.

   • Малая б.

3. Набытак бацькі, спадчына.

бацькоўства назоўнік | ніякі род

1. Кроўная роднасць паміж бацькам і яго дзіцем.

   • Устанавіць б.

2. Уласцівыя бацьку пачуцці і адносіны да сваіх дзяцей.

бацькі назоўнік | мужчынскі род

1. Бацька і маці ў адносінах да сваіх дзяцей.

   • Шанаваць бацькоў.

2. Продкі, папярэднія пакаленні.

   • Б. пакінулі нам мудры запавет.

|| прыметнік: бацькоўскі.

• Б. сход.

бацюхна назоўнік | мужчынскі род | размоўнае

Ужыв. пры звароце з пашанай да каго-н.

• Мы рады, б., выслухаць вашы прапановы.

бацюшка назоўнік | мужчынскі род | размоўнае

Поп, святар.

• Сельскі б.

бацян назоўнік | мужчынскі род | абласное

Тое, што і бусел.

• Даўганогі б.

|| прыметнік: бацяновы.

бач выклічнік

1. Ужыв., каб звярнуць чыю-н. увагу на што-н.

   • Бач! Кого я сустрэў!

2. пабочнае слова: сл. Бачыш; як бачыш.

   • Яго, бач, не задавальняе пасада.

бачанне назоўнік | ніякі род

1. гл. бачыць.

2. Разумовае ўсведамленне, успрыманне навакольнага свету.

   • Паэтычнае бачанне жыцця.

бачна безасабовая форма | выказнік

Відаць; можна бачыць, разгледзець.

• Там б. будзе.
• Адсюль лесу не б.

бачнасць назоўнік | жаночы род

1. Магчымасць бачыць удалечыню.

   • Добрая б.

2. Знешні выгляд, які выклікае падманлівае ўражанне, знешняе падабенства чаго-н. (размоўнае).

   • Гэта толькі б. высакароднасці.

бачны прыметнік

Даступны зроку.

• У вышыні кружыліся ледзь бачныя буслы.

бачыцца дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. Бачыць адзін другога, сустракацца.

   • Б. з сябрамі.

2. Паўставаць у думках, уяўляцца.

   • Будучае ўжо добра бачыцца.

3. Успрымацца зрокам, быць бачным.

   • Удалечыні бачацца абрысы гор.

|| закончанае трыванне: убачыцца і пабачыцца.