Усе словы

выбыць дзеяслоў | афіцыйнае | закончанае трыванне

Перастаць знаходзіцца або лічыцца дзе-небудзь.

• В. з города.
• В. у камандзіроўку.
• В. са строю.

|| незакончанае трыванне: выбываць.

|| назоўнік: выбыццё.

выбіцца дзеяслоў | закончанае трыванне

1. З цяжкасцямі выйсці адкуль-н., вызваліцца.

   • В. з натоўпу.
   • В. з галечы.
   • В. з даўгоў.

2. Прабіцца, вылезці з-пад чаго-н. на паверхню.

   • Агонь выбіўся з-пад страхі.
   • Валасы выбіліся з-пад хусткі.

3. Разбіцца (пра шкло акна).

• Выбілася шыба.

Фразеалагізмы:

• Выбіцца з сіл — вельмі стаміцца, знемагчы.
• Выбіцца з графіка — парушыць графік работ.
• Выбіцца са сну (размоўнае) — доўга не засынаць, часта прачынацца ноччу.
• Выбіцца (або выйсці) у людзі (размоўнае) — пасля доўгіх намаганняў дасягнуць добрага грамадскага становішча.

|| незакончанае трыванне: выбівацца.

выбіць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Ударам выдаліць; з боем выгнаць, адцясніць.

   • В. акно.
   • В. ворага з города.
   • В. з каляіны (пераноснае значэнне: парушыць прывычны спосаб жыцця).

2. Ударамі ачысціць ад пылу.

   • В. дыван.

3. Ударамі зрабіць паглыбленне ў чым-н. і вычаканіць.

   • В. медаль.

4. Знішчыць градам, вытаптаць і пад. (пасевы, поле і т.д.).

   • Град выбіў жыта.
   • В. сцежку ў жыце.

5. З цяжкасцю дамагчыся атрымання чаго-н. (размоўнае).

   • В. дадатковыя сродкі.

|| незакончанае трыванне: выбіваць.

вывад назоўнік | мужчынскі род

1. гл. вывесці.

2. Суджэнне, якое лагічна вынікае з меркаванняў.

   • Тэарэтычныя, практычныя вывады.

3. Провад або прыстасаванне, прызначанае для сувязі са знешнім асяроддзем (спецыяльны тэрмін).

|| прыметнік: вывадны.

вывадак назоўнік | мужчынскі род

Птушаняты або дзеці млекакормячых, якія жывуць яшчэ разам.

• Вераб’іны в.
• Воўчы в.

|| прыметнік: вывадкавы.

вывадка назоўнік | жаночы род

1. гл. вывесці.

2. Вывад коней для агляду ці размінкі (спецыяльны тэрмін).

|| прыметнік: вывадкавы.

выважыць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Узважваючы, вызначыць вагу (спецыяльны тэрмін).

   • В. тару.

2. Вывернуць рычагом. Насту пень выважылі.

|| незакончанае трыванне: выважваць.

вывазіць дзеяслоў | закончанае трыванне

Перавозячы часткамі, вывезці поўнасцю.

• В. увесь гной на поле.

вываліцца дзеяслоў | закончанае трыванне

Выпасці, упасці адкуль-н.

• В. з воза.
• Кніга вывалілася з рук.

|| незакончанае трыванне: вывальвацца.

вываліць дзеяслоў | закончанае трыванне

Выкульваючы, выдаліць адкуль-н.

• В. седакоў з саней.

|| незакончанае трыванне: вывальваць.

выварат назоўнік | мужчынскі род

1. Унутраны, левы бок тканіны, адзення.

   • В. аднабаковага трыкатажу.

2. Становішча, пры якім орган ці яго частка вывернуты ўнутраным бокам наверх (спецыяльны тэрмін).

   • В. павек.

3. Тое, што і выварацень.

|| прыметнік: вываратны.

выварацень назоўнік | мужчынскі род

Вывернутае з коранем дрэва.

• У лесе часцяком трапляліся вываратні.

выварыць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Здабыць што-н. пры дапамозе кіпячэння, выварвання.

   • В. соль з морской вады.

2. Варкай давесці да патрэбнай ступені гатоўнасці або пераварыць (у 2 знач.).

   • В. мяса.

3. Кіпячэннем ачысцідь ад чаго-н.

   • В. бялізну.

вывастрыць дзеяслоў | закончанае трыванне

Добра навастрыць, зрабіць вострым.

• В. нож.

|| незакончанае трыванне: вывострываць.

выведаць дзеяслоў | закончанае трыванне

Разведаць што-н. такое, што трымаецца ў тайне.

• В. тайны.
• В. чые-н. намеры.

|| незакончанае трыванне: выведваць.

вывезці дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Везучы, адцаліць, адправіць куды-н., за межы чаго-н.

   • В. бярвенне з лесу.
   • В. дзяцей за горад.

2. Выручыць, дапамагчы выбрацца з цяжкага становішча (размоўнае).

   • Вывез шчаслівы выпадак.

|| незакончанае трыванне: вывозіць.

|| назоўнік: вываз і вывазка.

|| прыметнік: вывазны.

вывергнуты прыметнік

Пра горньш пароды: якія ўтварыліся ў выніку дзеяння вулканічных сіл.

• Вывергнутыя горныя пароды.

вывергнуцца дзеяслоў | кніжнае | закончанае трыванне

Вырвацца, выйсці знутры чаго-н.

• Лава вывергнулася з вулкана.

|| незакончанае трыванне: вывяргацца.

|| назоўнік: вывяржэнне.

вывергнуць дзеяслоў | кніжнае | закончанае трыванне

Выштурхнуць з сябе.

• Вулкан вывергнуў лаву.

|| незакончанае трыванне: вывяргаць.

|| назоўнік: вывяржэнне.

вывернуцца дзеяслоў | закончанае трыванне

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Раскалываўшыся, выпасці, упасці.

   • Ад моцнага ветру вывернулася дрэва.

2. Вывіхнуцца (размоўнае).

   • Рука вывернулася ў плячы.

3. Перавярнуцца ўнутраным бокам наверх.

   • Вывернуліся рукавы кашулі.

4. Спрытным рухам, паваротам выслізнуць, вызваліцца, абмінуць перашкоду.

   • В. з рук праціўніка.

5. пераноснае значэнне: Выйсці з цяжкага становішча (размоўнае).

   • В. з бяды.

|| незакончанае трыванне: выварочвацца.

вывернуць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. што з чаго. Варочаючы, выняць, выцягнуць.

   • В. пень з коранем.

2. Надаць неўласцівы паварот, вывіхнуць (размоўнае).

   • В. нагу.

3. каго-што з чаго. Валячы, перакульваючы, выдаліць адкуль-н. (размоўнае).

   • В. вядро вады.
   • В. седака з колёс.

4. Перавярнуць унуграным бокам наверх.

   • В. кішэні.
   • В. навалачку.

|| незакончанае трыванне: выварочваць.

выверцець дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Разгарнуўшы, раскруціўшы, выняць.

• В. харчы з хустачкі.

выверыць дзеяслоў | закончанае трыванне

Дасканала праверыць.

• В. рукапіс.

|| незакончанае трыванне: вывяраць.

|| назоўнік: выверка.

вывеславаць дзеяслоў | закончанае трыванне

Грабучы вёсламі, выгрысці.

• В. на сярэдзіну ракі.

вывесці² дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Распладзіць, выседзець з яйца (птушанят).

   • В. куранят.

2. Вырасціць, стварыць (сорт раслін, пароду жывёл, птушак).

   • В. новы сорт яблыкаў.

3. Збудаваць, паставіць.

   • В. комін.

4. Старанна адлюстраваць, а таксама старанна вымавіць ці праспяваць.

   • В. літару.
   • В. трэль.

5. Апісаць у мастацкім творы.

   • В. вобраз сучасніка.

|| незакончанае трыванне: выводзіць.

вывесціся² дзеяслоў | закончанае трыванне

Пра птушанят, насякомых: паявіцца на свет.

|| незакончанае трыванне: выводзіцца.

вывесіць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Павесіць для агульнага агляду, азнаямлення.

   • В. аб’яву.

2. Павесіць на вольным паветры або ў памяшканні для прасушвання, праветрывання.

   • В. бялізну на дварэ.

|| незакончанае трыванне: вывешваць.

выветраць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Пазбавіцца вільгаці, высахнуць.

   • Гной выветраў.

2. Тое, што і выветрыцца (у 1 знач.).

выветрыцца дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Разбурыцца пад уплывам атмасферных ваганняў (пра горныя пароды).

2. Знікнуць пад уздзеяннем свежага паветра або ветру.

   • Чад выветрыўся.
   • В. з памяці (пераноснае значэнне).

|| незакончанае трыванне: выветрывацца.

|| назоўнік: выветрыванне.

• В. горных парод.

выветрыць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Разбурыць пад уздзеяннем ветру, пад уплывам атмасферных ваганняў.

   • Вецер выветрыў торф.

2. Прымусіць што-н. знікнуць праветрываннем або пад уздзеяннем ветру.

   • В. смурод.

|| незакончанае трыванне: выветрываць.

|| назоўнік: выветрыванне.

вывудзіць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Вьшавіць вудай.

   • В. шчупака.

2. пераноснае значэнне: Выведаць, эдабыць што-н. хітрыкамі, падманам (размоўнае).

   • В. сакрэты.
   • В. грошы ў каго-н.

|| незакончанае трыванне: вывуджваць.

вывучка назоўнік | жаночы род

1. гл. вывучыць.

2. Набытыя ў працэсе вучобы уменне, навыкі, практычны вопыт.

   • Добрая в.
   • Ваенная в.

вывучыць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. гл. вучыць.

2. Вучачы, засвоіць; развучыць.

   • В. замежную мову.
   • В. песню.

3. Навукова даследаваць, пазнаць.

   • В. прнчнны засухі.
   • В. старажытную архітэктуру.

4. Уважліва назіраючы, азнаёміцца, зразумець.

   • В. абстаноўку.

|| незакончанае трыванне: вывучаць і вывучваць.

вывязаць дзеяслоў | закончанае трыванне

Сплесці пры дапамозе кручка, спіц.

• В. узор.

|| незакончанае трыванне: вывязваць.

вывіх назоўнік | мужчынскі род

Зрушэнне косці ў суставе, а таксама месца, дзе адбылося такое зрушэнне.

• В. рукі.
• Фармалістычныя вывіхі ў творчасці (пераноснае значэнне).

вывіхнуцца дзеяслоў | закончанае трыванне

Зрушыцца ў суставе.

• Палец вывіхнуўся.

вывіхнуць дзеяслоў | закончанае трыванне

Пашкодзіць, зрабіўшы вывіх.

• В. нагу.

|| незакончанае трыванне: вывіхваць.

выгаварыцца дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Выказаць усё да канца.

• Дайце яму в.

выгаварыць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Вымавіць, сказаць.

   • Гэта слова цяжка в.

2. Дамагчыся абяцання чаго-н. (размоўнае).

   • В. тыдзень адтэрміноўкі.

3. Прабраць (размоўнае).

   • Маці выгаварыла хлапчуку за свавольства.

|| незакончанае трыванне: выгаворваць.

выгада назоўнік | жаночы род

1. Карысць, прыбытак; разлік.

   • Атрымаць выгаду.
   • Няма выгады ехаць туды.

2. Тое, што і выгода (у 1 і 2 знач.).

выгадавацца дзеяслоў | закончанае трыванне

Дасягнуць сталага ўзросту, вырасці.

• Дзяўчынка выгадавалася ў дзіцячым доме.

выгадаваць дзеяслоў | закончанае трыванне

Даглядаючы, вырасціць.

• В. дзяцей.
• В. сад.

|| незакончанае трыванне: выгадоўваць.

выгадаць дзеяслоў | закончанае трыванне

Зберагчы, набыць, знайсці (пра час, сродкі, матэрьмл).

• В. час.
• В. кавалак тканіны пры раскроі.

|| незакончанае трыванне: выгадваць.

выгадны прыметнік

1. Які прыносіць выгаду, карысць.

   • Выгаднае пагадненне.

2. Які мае перавагу, спрыяльны, добры.

   • Выгаднае становішча.
   • Выгаднае месца для будаўніцтва.

|| назоўнік: выгаднасць.

выгаладацца дзеяслоў | закончанае трыванне

Тое, што і прагаладацца.

выгалець дзеяслоў | закончанае трыванне

Стаць пустым, голым.

• Усё навокал выгалела.

выгаліць дзеяслоў | закончанае трыванне

Зрэзаць брытвай валасы на чым-н., выбрыць.

|| незакончанае трыванне: выгольваць.

|| зваротны стан: выгаліцца.

|| незакончанае трыванне: выгольвацца.

выган назоўнік | мужчынскі род

Месца каля вёскі, дзе пасецца жывёла.

|| прыметнік: выганны.

выгар назоўнік | мужчынскі род

Участак лесу, балота, сенажаці, выпалены агнём, пажарам.

выгарадзіць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Выцзеліць, аддзяліць агароджай.

   • В. прагон для жывёлы.

2. пераноснае значэнне: Узяць пад абарону, пазбавіць ад адказнасці, абвінавачання каго-н. з вінаватых (размоўнае).

   • В. сябра.

|| незакончанае трыванне: выгароджваць.