Усе словы

абгаварыць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Усебакова абмеркаваць, разгледзець, выказваючы розныя думкі.

   • А. пытанне на сходзе.

2. Нядобразычліва ахарактарызаваць каго-н., падаць у адмоўным выглядзе.

   • А. суседа.

|| незакончанае трыванне: абгаворваць.

|| назоўнік: абгаворванне.

абгаворы назоўнік | мужчынскі род

Нядобразычлівыя выказванні пра каго-н.

абганялка назоўнік | жаночы род | размоўнае

Тое, што і акучнік.

абгарадзіць дзеяслоў | закончанае трыванне

Абнесці што-н. агароджай.

• А. сад.

|| незакончанае трыванне: абгароджваць.

|| зваротны стан: абгарадзіцца.

|| незакончанае трыванне: абгароджвацца.

|| назоўнік: абгароджванне.

абгарак назоўнік | мужчынскі род

Абгарэлая рэшта (свечкі, бервяна і пад.).

• На папялішчы тлелі абгаркі дошак, бярвення.

абгарнуць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Абсыпаць чым-н. поўнасцю або часткова.

   • А. дрэўцы зямлёю.

2. Ахінуць, пакрыць чым-н. з усіх бакоў; укруціць у што-н.

   • А. дзіця коўдраю.
   • А. кнігу папераю.

3. пераноснае значэнне:

   • Абвалачы, закрыць з усіх бакоў.
   • Хмары абгарнулі неба.

|| незакончанае трыванне: абгортваць.

|| назоўнік: абгортванне.

абгародка назоўнік | жаночы род

Невялікая, лёгкая агароджа.

• Прыгожая а. кветніка.

абгарэлы прыметнік

Пашкоджаны агнём, абпалены.

• А. будынак.

абгарэць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Абвугліцца, пачарнець у агні.

   • Сцяна абгарэла ў час пажару.

2. Атрымаць апёкі, пашкоджанні ад агню.

   • А. у танку.
   • А. на пажары.

|| незакончанае трыванне: абгараць і абгарваць.

абгладзіцца дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

1. Стаць гладкім (пра паверхню чаго-н.).

   • Дошка абгладзілася.

2. Патаўсцець, паправіцца.

   • Конь крыху абгладзіўся.

|| незакончанае трыванне: абгладжвацца.

абгладзіць дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

1. Зрабіць паверхню чаго-н. гладкай, роўнай.

   • А. поручні.

2. Адкарміць, зрабіць гладкім.

   • А. парсюка.

|| незакончанае трыванне: абгладжваць.

абгледзець дзеяслоў | закончанае трыванне

Тое, што і агледзець.

|| незакончанае трыванне: абглядаць.

|| назоўнік: абгляданне і абгляд.

абгнілы прыметнік

Пашкоджаны зверху гаіллю.

• А. слуп.

абгнісці дзеяслоў | закончанае трыванне

Тое, што і абгніць.

|| незакончанае трыванне: абгніваць.

абгніць дзеяслоў | закончанае трыванне

Стаць гнілым зверху ці з краёў.

• Паркан абгніў і абваліўся.

|| незакончанае трыванне: абгніваць.

абгойсаць дзеяслоў | закончанае трыванне

Бегаючы, пабываць у многіх месцах.

• А увесь горад.

абгон назоўнік | мужчынскі род

1. гл. абагнаць.

2. Першая кругавая баразна на ворыве.

   • Зрабіць а.

абгортачны прыметнік

1. Прызначаны для абгорткі (у 1 знач.).

   • Абгортачная папера.

2. Які з’яўляецца абгорткай (у 2 знач.).

   • Абгортачныя лісты кукурузных пачаткаў.

абгортка назоўнік | жаночы род

1. Тое, чым абгорнута што-н.

   • А. ад цукеркі.
   • Цэлафанавая а.

2. Дробныя верхавінкавыя лісцікі, якія шчыльна акружаюць суквецце або плод некаторых раслін.

   • Кукурузныя пачаткі пакрыты абгорткай з лісця.

абгрунтаванне назоўнік | ніякі род

1. гл. абгрунтаваць.

2. Тое, чым што-н. абгрунтоўваецца; доказ, довад.

   • Тэарэтычнае а.

абгрунтаваны прыметнік

Пацверджаны фактамі, сур’ёзнымі доказамі.

• А. адказ.

|| назоўнік: абгрунтаванасць.

абгрунтаваць дзеяслоў | закончанае трыванне

Прывесці пераканаўчыя доказы ў карысць чаго-н., пацвердзіць фактамі.

• А. палажэнні сваёй кнігі.

|| незакончанае трыванне: абгрунтоўваць.

|| назоўнік: абгрунтаванне.

абгрызці дзеяслоў | закончанае трыванне

Грызучы, аб’есці.

• Зайцы абгрызлі маладыя яблынькі.

|| незакончанае трыванне: абгрызаць.

абгрэбці дзеяслоў | закончанае трыванне

Абграбаючы, падраўноўваючы, зняць з паверхні лішняе (пра сена, салому і пад.).

• А. стог.

|| незакончанае трыванне: абграбаць.

|| назоўнік: абграбанне.

абгуляць дзеяслоў | закончанае трыванне

Перамагчы каго-н. у гульні.

• А. у шашкі.

|| незакончанае трыванне: абгульваць.

|| назоўнік: абгульванне.

абдарыць дзеяслоў | закончанае трыванне

Надзяліць усіх, многіх падарункамі.

• А. дзяцей цацкамі.

|| незакончанае трыванне: абдорваць.

|| назоўнік: абдорванне.

абдаць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Абліць, абвеяць адразу вялікай колькасцю чаго-н. з усіх бакоў.

   • А. гладыш варам.
   • Халодны вецер абдаў хлопчыка.

2. пераноснае значэнне: Ахапіць, авалодаць (пра пачуццё, перажыванне і пад.).

   • Раптам абдало яго нейкай незнаёмаю трывогай (безасабовая форма).
   • Як варам абдало (размоўнае) — аб прыліве крыві да твару, выкліканым хваляваннем, адчуваннем няёмкасці.

|| незакончанае трыванне: абдаваць.

|| зваротны стан: абдацца.

|| незакончанае трыванне: абдавацца.

абдзернаваць дзеяслоў | закончанае трыванне

Абкласці дзёрнам.

• А. абочыны дарогі.

|| незакончанае трыванне: абдзярноўваць.

|| назоўнік: абдзярноўванне.

абдзерці дзеяслоў | закончанае трыванне

Тое, што і абадраны.

|| незакончанае трыванне: абдзіраць.

|| назоўнік: абдзіранне.

абдзерціся дзеяслоў | закончанае трыванне

Тое, што і абадрацца.

|| незакончанае трыванне: абдзірацца.

абдзьмухаць дзеяслоў | закончанае трыванне

Дзьмухаючы, ачысціць ад пылу, пяску і пад.

|| незакончанае трыванне: абдзьмухваць.

|| назоўнік: абдзьмухванне.

абдзяліць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Не даць ці даць мала, дзелячы ці размяркоўваючы што-н.

   • Усіх надзяліў, а сябе абдзяліў.

2. Надзяліць усіх, многіх чым-н., даючы кожнаму яго долю.

   • А. дзяцей гасцінцамі.

|| незакончанае трыванне: абдзяляць і абдзельваць.

|| назоўнік: абдзельванне.

абдзяўбці дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Падзяўбаць, зрабіць паверхню няроўнай.

   • Куры абдзяўблі агуркі.

2. Паадбіваць што-н., дзеўбучы (размоўнае).

   • А. лёд.

|| незакончанае трыванне: абдзёўбваць.

абдзірала назоўнік | мужчынскі і жаночы род | размоўнае

Той (тая), хто вымагае непамерную цану, плату; хабарнік, махляр.

абдзіралаўка назоўнік | жаночы род | размоўнае

Вымаганне непамерна высокай платы (за паслугі, тавар і пад.).

абдзірка назоўнік | жаночы род

1. гл. абадраць.

2. множны лік: Ільняное ці канаплянае валакно з-пад грэбеня, кудзеля з такога валакна.

|| прыметнік: абдзірачны.

• А. станок.

абдрапаны прыметнік | размоўнае

Пакрыты драпінамі, абадраны.

• Абдрапаныя рукі.

абдрапаць дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Зрабіць драпіну, многа драпін на чым-н.

• А. ногі ў лесе.

|| незакончанае трыванне: абдрапваць.

абдуманы прыметнік

Зроблены свядома, усвядомлены, абгрунтаваны.

• А. адказ.
• А. ўчынак.

|| назоўнік: абдуманасць.

абдумацца дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Асэнсаваць, сабрацца з думкамі.

   • Спакойна а., заглянуць самому сабе ў душу.

2. Перадумаць, прыйсці да іншага рашэння.

   • Сцвярджаў адно, але абдумаўся.

|| незакончанае трыванне: абдумвацца.

абдумаць дзеяслоў | закончанае трыванне

Усебакова ўзважыць, падрыхтавацца да вырашэння чаго-н. * А. план далейшага дзеяння. * А. адказ на пытанне.

|| незакончанае трыванне: абдумваць.

|| назоўнік: абдумванне.

абдурыць дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Ашукаць, перахітрыць каго-н.

• А. прастака.

|| незакончанае трыванне: абдурваць.

|| назоўнік: абдурванне.

абдымкі назоўнік

Ахопліванне рукамі каго-н. як выказванне ласкі, замілавання і пад.

• Сустрэць з распасцёртымі абдымкамі (пераноснае значэнне: радасна, гасцінна, ветліва).

абдыміць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Абдаць дымам.

   • А. пчол.

2. Пакрыць сажай, задыміць (размоўнае).

   • А. хату.

абегчы дзеяслоў | закончанае трыванне

Тое, што і абабегчы.

|| незакончанае трыванне: абягаць.

абед назоўнік | мужчынскі род

1. Полудзень, яда сярод дня.

   • Запрасіць на а.

2. Ежа для спажывання ў абедзенны час.

   • А. з трох страў.
   • Смачны а.

3. Час гэтай яды, сярэдзіна дня, поўдзень.

   • Быў дождж у а.
   • Выехаць у вёску пасля абеду.

4. Час для абеду, перапынак у працы.

   • У магазіне а.
   • Лукулаўскі абед (кніжнае) — вельмі багаты абед [ад імя старажытнарымскага палкаводца].

|| прыметнік: абедзенны.

• А. перапынак.

абедаць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Есці ў абедзенны час; есці абед.

• Пара а.

|| закончанае трыванне: паабедаць.

абедня назоўнік | жаночы род

Набажэнства ў хрысціян, якое адбываецца раніцай або ў першай палове дня.

• Хадзілі на абедню.

абезгаловіць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Зняць, адсячы галаву каму-н.

2. пераноснае значэнне: Пазбавіць кіраўніцтва правадыра.

   • А. паўстанне.

|| незакончанае трыванне: абезгалоўліваць.

|| назоўнік: абезгалоўліванне.

абеззаражвальны прыметнік

Прызначаны для абеззаражвання, дэзінфекцыі.

• Абеззаражвальныя сродкі.