Усе словы

акуратыст назоўнік | мужчынскі род | размоўнае

Акуратны чалавек.

|| жаночы род: акуратыстка.

акурыць дзеяслоў | закончанае трыванне

Абдаць дымам з якой-н. мэтай.

• А. памяшканне.
• А. пчол.

|| незакончанае трыванне: акурваць.

|| назоўнік: акурванне.

акустык назоўнік | мужчынскі род

1. Спецыяліст у галіне акустыкі (у 1 знач.).

2. Работнік, які абслугоўвае гукаўлоўныя апараты.

акустыка назоўнік | жаночы род

1. Раздзел фізікі, які вывучае гукавыя з’явы.

2. Чутнасць гукаў (музыкі, гутаркі і пад.) у якім-н. памяшканні.

   • А. тэатральнай залы.

|| прыметнік: акустычны.

акуць дзеяслоў | закончанае трыванне

Тое, што і акаваць.

• А. сундук жалезам.

акучнік назоўнік | мужчынскі род

Прылада для акучвання.

акучыць дзеяслоў | закончанае трыванне

Узрыхліўшы глебу, абгарнуць ёю што-н.

• А. бульбу.

|| незакончанае трыванне: акучваць.

|| назоўнік: акучванне.

акушэр назоўнік | мужчынскі род

Урач, спецыяліст па акушэрству.

акушэрка назоўнік | жаночы род

Асоба сярэдняга медыцынскага персаналу, спецыялістка па акушэрству (у 2 знач.).

акушэрства назоўнік | ніякі род

1. Раздзел медыцыны, прысвечаны пытанням урачэбнай дапамогі пры цяжарнасці, родах і ў пасляродавы перыяд.

   • Лекцыі па акушэрству.

2. Дзейнасць акушэра, акушэркі, аказанне дапамогі пры родах.

|| прыметнік: акушэрскі.

акцыз назоўнік | мужчынскі род

Ускосны падатак на тавары шырокага спажывання і паслугі, які ўваходзіць у іх кошт і складае частку бюджэту краіны.

|| прыметнік: акцызны.

акцыя² назоўнік | жаночы род | кніжнае

Дзеянне, накіраванае на дасягненне пэўнай мэты.

• Дыпламатычная а.

акцыянер назоўнік | мужчынскі род

Уладальнік акцый, саўладальнік акцыянернага прадпрыемства.

|| прыметнік: акцыянерскі.

акцэнт назоўнік | мужчынскі род

1. Націск у слове, а таксама знак націску (спецыяльны тэрмін).

   • Зрабіць а. на чым-н. (пераноснае значэнне: падкрэсліваючы, звярнуць увагу на што-н.; кніжнае).

2. Асаблівасці вымаўлення, уласцівыя тым, хто гаворыць на чужой мове.

|| прыметнік: акцэнтны.

акцэнтаваць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Паставіць (ставіць) акцэнт (у 1 знач.) на чым-н. (спецыяльны тэрмін).

2. пераноснае значэнне: Вылучыць (-чаць), падкрэсліць (-ліваць) якую-н. думку ў выказванні (кніжнае).

   • А. увагу на больш важным, істотным.

акцёр назоўнік | мужчынскі род

Выканаўца ролей у спектаклях.

|| жаночы род: актрыса.

|| прыметнік: акцёрскі.

• Акцёрская поза (пераноснае значэнне: ненатуральная).

акцёрства назоўнік | ніякі род

1. Прафесія акцёра.

2. пераноснае значэнне: Прытворства, пазіраванне ў паводзінах (размоўнае).

акціраваць дзеяслоў | спецыяльны тэрмін | закончанае і незакончанае трыванне

Скласці (складаць) акт з мэтай засведчыць наяўнасць ці адсутнасць чаго-н.

|| закончанае трыванне: заакціраваць.

акын назоўнік | мужчынскі род

Народны паэт пясняр (у казахаў, кіргізаў).

|| прыметнік: акынскі.

акыш выклічнік

Вокрык, якім адпуджваюць курэй, птушак.

• — Акыш, каб на вас!

акінуць дзеяслоў | закончанае трыванне

Кінуць, пакінуць без увагі, догляду.

• А. гаспадарку.
• Акінуць вокам (вачыма, позіркам) каго-што (размоўнае) — агледзець.
• Як вокам акінуць, не акінуць вокам (размоўнае) — пра мноства каго-, чаго-н., вялікую прастору і пад.

|| незакончанае трыванне: акідаць і акідваць.

акісленне назоўнік | ніякі род | спецыяльны тэрмін

Хімічная рэакцыя злучэння якога-н. рэчыва з кіслародам.

|| прыметнік: акісляльны.

акісляльнік назоўнік | мужчынскі род | спецыяльны тэрмін

Рэчыва, здольнае выклікаць акісленне.

акісліцца дзеяслоў | спецыяльны тэрмін | закончанае трыванне

Падвергнуцца акісленню.

|| незакончанае трыванне: акісляцца.

акісліць дзеяслоў | спецыяльны тэрмін | закончанае трыванне

Выклікаць акісленне.

|| незакончанае трыванне: акісляць.

|| прыметнік: акісляльны.

акіян назоўнік | мужчынскі род

Усё воднае покрыва Зямлі або яго частка паміж мацерыкамі.

• Паўночны Ледавіты а.
• Паветраны а. (пераноснае значэнне, пра атмасферу, паветраную прастору).

|| прыметнік: акіянскі і акіянічны.

• Акіянскі флот.
• Акіянічнае рыбалоўства.

акіянаграфія назоўнік | жаночы род

Раздзел акіяналогіі, які вывучае форму, памеры і глыбіню акіянаў і мораў, характар іх берагоў, будову дна і пад.

|| прыметнік: акіянаграфічны.

акіяналогія назоўнік | жаночы род

Сукупнасць навук аб фізічных, хімічных, геалагічных і біялагічных працэсах у Сусветным акіяне.

|| прыметнік: акіяналагічны.

акіянарыум (акіянарый) назоўнік | мужчынскі род | спецыяльны тэрмін

Басейн з марской вадой ці спецыяльна адведзены прыбрэжны ўчастак мора для ўтрымлівання, развядзення, вывучэння і дэманстрацыі марскіх жывёл і рыб.

|| прыметнік: акіянарыумны.

акіянаўт назоўнік | мужчынскі род

Даследчык акіянскіх глыбіняў.

акіянолаг назоўнік | мужчынскі род

Спецыяліст па акіяналогіі.

аладка назоўнік | жаночы род

Невялікі тоўсты мучны або бульбяны блін, спечаны на патэльні.

|| памяншальная форма: аладачка.

|| прыметнік: аладачны.

алапат назоўнік | мужчынскі род

Урач, які лечыць метадамі алапатыі.

алапатыя назоўнік | жаночы род

Звычайная сістэма лячэння, названая так у супрацьлегласць гамеапатыі.

|| прыметнік: алапатычны.

алах назоўнік | мужчынскі род

У магаметан: бог.

Алах яго зедае (размоўнае, часта жартаўлівае) — невядома, не ведаю.

албанцы назоўнік | мужчынскі род

Народ, які складае асноўнае насельніцтва Албаніі.

|| жаночы род: албанка.

|| прыметнік: албанскі.

алгарытм назоўнік | мужчынскі род | спецыяльны тэрмін

Сукупнасць паслядоўных дзеянняў, правіл для рашэння пэўнай задачы.

• А. здабывання кораня.

|| прыметнік: алгарытмічны.

алгебра назоўнік | жаночы род

Раздзел матэматыкі, які вывучае ўласцівасці велічынь, выражаных літарамі, незалежна ад іх лікавага значэння.

|| прыметнік: алгебраічны.

але² часціца

1. сцвярджальная. Ужыв. пры сцвярджэнні або згодзе з чым-н.

   • Усё тут ? — Але.

2. узмацняльная. Ужыв. пры здзіўленні, захапленні, абурэнні і пад.

   • Але ж і мароз!

алеаграфія назоўнік | жаночы род

Даўні спосаб узнаўлення карцін, намаляваных алейнымі фарбамі.

|| прыметнік: алеаграфічны.

алеандр назоўнік | мужчынскі род

Паўднёвая вечназялёная кустовая расліна з чырвонымі, ружовымі або белымі кветкамі.

|| прыметнік: алеандравы.

алебарда назоўнік | жаночы род

Старажытная зброя ў выглядзе кап’я з прымацаванай да яго фігурнай сякеркай.

|| прыметнік: алебардны.

алебастр назоўнік | мужчынскі род

Дробназярністы будаўнічы гіпс.

|| прыметнік: алебастравы.

алегорыя назоўнік | жаночы род

Іншасказальнасць, выказванне адцягненага паняцця пры дапамозе канкрэтнага мастацкага вобраза.

• Гаварыць алегорыямі (няясна, з малазразумелымі намёкамі на што-н.).

|| прыметнік: алегарычны.

|| назоўнік: алегарычнасць.

алегра спецыяльны тэрмін

1. прыслоўе: Хутка, ажыўлена (пра тэмп выканання музычных твораў).

2. назоўнік нескланяльнае, н. Музычны твор або яго частка ў такім тэмпе.

алей назоўнік | жаночы род

Тлушч з насення раслін.

• Сланечнікавы а.
• Какосавы а.
• Канапляны а.

|| прыметнік: алейны.

|| назоўнік: алейнасць.

алейны прыметнік

1. гл. алей.

2. Выкананы фарбамі, расцёртымі на алеі, звязаны з выкарыстаннем такіх фарбаў.

   • А. жывапіс.
   • Алейная фарба.

3. Які дае алей (пра расліны).

   • Алейныя культуры.

алейня назоўнік | жаночы род

Прадпрыемства па вырабу алею.

алейнік назоўнік | мужчынскі род

Тое, што і алейшчык.

алейшчык назоўнік | мужчынскі род

Спецыяліст па вырабу алею, алейнік.