Усе словы

галоўны прыметнік

1. Самы важны, асноўны.

   • Г. тэзіс доклада.
   • Галоўная гераіня п’есы.

2. Які ўзначальвае каго-, што-н., старшы па службе.

   • Г. інжынер завода.
   • Г. сказ (у граматыцы: сказ, які мае пры сабе даданы).

галубка назоўнік | жаночы род

1. Самка голуба.

2. Ласкавы зварот да жанчыны (размоўнае).

галубцы назоўнік | мужчынскі род

Страва з фаршу, тушонага ў капусных лістах.

галубяня (галубянё) назоўнік | ніякі род

Птушаня голуба.

галубятня назоўнік | жаночы род

Памяшканне для дамашніх галубоў, якое робіцца на гарышчы, у падстрэшшы.

галубятнік назоўнік | мужчынскі род

Любіцель галубоў.

галубіць дзеяслоў | народнае | незакончанае трыванне

Песціць, мілаваць, лашчыць.

• Г. дзіця.

галун назоўнік | мужчынскі род

1. Залатая, сярэбраная або мішурная тасьма, якая нашываецца на форменнае аддзенне.

2. Нашыўка з гэтай тасьмы.

|| прыметнік: галунны.

галушка назоўнік | жаночы род

1. Круглы камяк, шарык, скачаны з чаго-н. мяккага.

   • Г. цеста.

2. множны лік: Страва ў выглядзе клёцак (з дранай бульбы або мукі), звараная на булёне ці на малацэ.

|| прыметнік: галушачны.

галчаня (галчанё) назоўнік | ніякі род

Птушаня галкі.

галы назоўнік | мужчынскі род

1. Рымская назва старажытных кельцкіх плямён, якія насялялі тэрыторыю сучаснай Францыі.

2. Французы (устарэлае паэтычнае).

|| прыметнік: гальскі.

галыцьба назоўнік | жаночы род | размоўнае | зборны назоўнік

Бедната, бедныя людзі.

галыш назоўнік | мужчынскі род

1. Голае дзіця, голы чалавек.

2. Невялікі круглы гладкі камень.

гальвана прыстаўка

Першая частка складаных слоў са знач. гальванічны, напр. гальванаакустыка, гальванамагнітны, гальванапластыка, гальванастэгія.

гальванізаваць дзеяслоў | закончанае і незакончанае трыванне

Падвергнуць (-падвяргаць) гальванізацыі.

|| назоўнік: гальванізаванне.

гальванізацыя назоўнік | жаночы род

Прымяненне пастаяннага электрычнага току для лекавых мэт або для пакрыцця слоем металу якіх-н. прадметаў.

|| прыметнік: гальванізацыйны.

гальванічны прыметнік | спецыяльны тэрмін

Які мае адносіны да атрымання электрычнага току шляхам хімічных рэакцый.

• Гальванічныя элементы.

галька назоўнік | жаночы род | зборны назоўнік

Дробныя адшліфаваныя вадой каменьчыкі.

|| прыметнік: галечны.

гальштук назоўнік | мужчынскі род

Стужка, палоска тканіны, якая завязваецца вузлом ці бантам вакол каўняра (сарочкі, блузы).

• Завязаць г.

Залажыць за гальштук (размоўнае жартаўлівае) — выпіць спіртнога.

|| прыметнік: гальштучны.

галюцыніраваць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Пакутаваць ад галюцынацый.

галянасты прыметнік

З доўгімі, тонкімі галёнкамі.

• Птушкі атрада галянастых (назоўнік).

|| назоўнік: галянастасць.

галёкаць дзеяслоў | размоўнае | незакончанае трыванне

Моцна крычаць, пераклікаючыся ў лесе.

|| назоўнік: галёканне.

галёнка назоўнік | жаночы род

Частка нагі ад калена да ступні.

|| прыметнік: галёначны.

галёнкаступнёвы прыметнік

Галёнкаступнёвы сустаў — яхі злучае косці галёнкі і ступні.

галёрка назоўнік | жаночы род | размоўнае

Тое, што і галерэя (у 2 знач.).

• Білеты на галёрку.

|| прыметнік: галёрачны.

галёш назоўнік | мужчынскі род

Нізкі гумавы абутак, які адзяваецца паверх другога абутку для засцярогі ад сырасці.

|| прыметнік: галёшны.

галіна² назоўнік | жаночы род

1. Асобная вобласць навукі, дзейнасці, творчасці.

   • Важнейшыя галіны народной гаспадаркі.

2. Тое, што і галіна (у 1 знач.).

|| прыметнік: галіновы.

галінасты прыметнік

З вялікімі галінамі, разгалісты.

• Г. дуб.

|| назоўнік: галінастасць.

галіністы прыметнік

З вялікай колькасцю галін, адросткаў.

• Г. саджанец.

|| назоўнік: галіністасць.

галініцца дзеяслоў | незакончанае трыванне

Пускаць адросткі, абрастаць галінамі.

• Яблынька галініцца.

|| назоўнік: галіненне.

галіфэ назоўнік | ніякі род | нескланяльнае

Штаны, якія аблягаюць калені і расшыраюцца ўгару.

галіцца дзеяслоў | размоўнае | незакончанае трыванне

Квапіцца, імкнуцца завалодаць чым-н.

• Г. на чужое дабро.

галіцызм назоўнік | мужчынскі род

Слова ці выраз, запазычаныя з французскай мовы або пабудаваныя на ўзор французскай мовы.

галіць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Зразаць брытвай валасы, брыць.

• Г. бараду.

|| закончанае трыванне: пагаліць.

|| зваротны стан: галіцца.

|| закончанае трыванне: пагаліцца.

|| назоўнік: галенне.

гама назоўнік | жаночы род

1. Паслядоўны рад гукаў, які павышаецца або паніжаецца ў межах адной ці некалькіх актаў.

2. пераноснае значэнне, чаго. Паслядоўны рад аднародных, але па-рознаму зменлівых якасцей, з’яў.

   • Г. фарбаў.
   • Г. гукаў.

|| прыметнік: гамавы.

гама- прыстаўка

Першая частка складаных слоў са знач. які мае адносіны да гама-выпрамянення, напр. гама-астраномія, гама-прамяні, гама-тэрапія.

гама-выпрамяненне назоўнік | ніякі род | спецыяльны тэрмін

Кароткахвалевае электрамагнітнае выпрамяненне, якое вылучаецца радыеактыўнымі рэчывамі.

гама-глабулін назоўнік | мужчынскі род

Прэпарат бялкоў плазмы (у 1 знач.), які прымяняецца як лекавы і прафілактычны сродак.

|| прыметнік: гамаглабулінавы.

гама-прамяні спецыяльны тэрмін

Тое, што і гама-выпрамяненне.

гамагенны прыметнік | кніжнае

Аднародны па свайму саставу або паходжанню; процілегласць гетэрагенны.

гамак назоўнік | мужчынскі род

Падвясная сетка для сядзення і ляжання, якая прывязваецца да дрэў, слупоў.

|| прыметнік: гамачны.

гамана назоўнік | жаночы род | размоўнае

1. Бязладны шум ад мноства галасоў, гукаў.

   • Г. птушак.

2. Тучная, неразборлівая гаворка.

   • Здалёк чулася людская г.

гаманкі прыметнік | размоўнае

Тое, што і гаманлівы.

гаманлівы прыметнік

1. Які любіць пагаварыць; гаваркі.

   • Г. хюпец.

2. пераноснае значэнне: Звонкі, з пералівамі.

   • Г. ручай.

|| назоўнік: гаманлівасць.

гаманіць дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. Гаварыць, размаўляць, расказваць.

   • Г. — галава не баліць (прымаўка).

2. Моцна, гучна размаўляць (звычайна пра многіх).

   • Ля электрычкі гаманіў натоўп.

гамарня (гамэрня) назоўнік | жаночы род

1. Шматгалосы крык, бязладная размова.

   • І слова не разабраць у такой гамэрні.

2. Вялікае няўтульнае памяшканне (першапачаткова — майстэрня, плавільны завод).

гаматны прыметнік

Грубы, тоўсты (звычайна пра тканіну, вопратку).

гамаць дзеяслоў | размоўнае | дзіцячае | незакончанае трыванне

Есці.

гамашы назоўнік | мужчынскі род

Мужчынскія чаравікі, туфлі.

• Наглянцаваць г.

|| прыметнік: гамашны.

гамбургер назоўнік | мужчынскі род

Бутэрброд з вялікай мясной катлетай, а таксама сама такая катлета.