Усе словы

выцягнуць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Прыклаўшы сілу, выняць умацаванае, завяалае і пад. або выдаліць што-н. уцягнутае.

   • В. кій з плота.
   • В. воз з гразі.
   • В. стрэмку.

2. Дастаць, выняць, цягнучы адкуль-н.

   • В. шуфляду са стала.
   • В. шчупака.
   • В. усе жылы (пераноснае значэнне: змучыць якімі-н. непрыемнасцямі).
   • З яго слова не выцягнеш (пераноснае значэнне).

3. што Цягай, усмоктваннем выдаліць.

   • Пластыр выцягнуў увесь гной.

4. Нацягнуўшы, павялічыць у даўжыню.

   • В. скуру.
   • В. дрот.

5. Выпрастаць, распасцерці.

   • В. рукі.
   • Легчы, выцягнуўшы ногі.

6. пераноснае значэнне, каго. Дапамагчы выйсці з цяжкага становішча, выбавіць (размоўнае).

   • В. з бяды.

7. Прымусіць, пераканаць выйсці куды-н., пайсці адкуль-н. (размоўнае).

   • В. з дому.

8. каго, што і без дапаўнення. З цяжкасцю, з напружаннем выканаць, зрабіць што-н. ці дапамагчы каму-н. (размоўнае).

   • В. план.
   • В. экзамен на чацвёрку.
   • В. слабага вучня.

9. Потайкам забраць чужое, украсці (размоўнае).

   • В. грошы з кішэні.

|| незакончанае трыванне: выцягваць.

|| назоўнік: выцяжка і выцяжэнне.

выцяжка назоўнік | жаночы род

1. гл. выцягнуць.

2. Рэчыва, хімічна здабытае з арганічнай тканкі.

   • В. слабой канцэнтрацыі.

|| прыметнік: выцяжачны.

выцяжны прыметнік

Прызначаны для выцяжкі (гл. выцягнуць у 3 знач.).

• В. пластыр.

выцякаць дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. гл. выцечы.

2. Пра раку: браць пачатак адкуль-н.

   • Рака выцякае з возера.

выцяцца дзеяслоў | закончанае трыванне

Ударыцца, стукнуцца.

• В. аб вушак.
• Балюча в. галавой.

выцяць дзеяслоў | закончанае трыванне

Нанесці ўдар, стукнуць.

• В. бізуном.
• В. калена аб лаўку.

выціснуць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Ціскам дастаць або, ціскаючы, выпусціць вадкасць з чаго-н.

   • В. сок з лімона.
   • В. слёзы (пераноснае значэнне: вымушана заплакаць; размоўнае).
   • Слова не выціснеш з каго-н. (пераноснае значэнне: не прымусіш слова сказаць; размоўнае).

2. Ціскам выламаць.

   • В. шыбу.

3. пераноснае значэнне: 3 цяжкасцю атрымаць што-н.

   • В. з гаспадаркі ўсё.

4. Тое, што і выцесніць.

5. Зрабіць пры дапамозе ціснення.

   • В. надпіс залатымі літарамі.

|| незакончанае трыванне: выціскаць.

вычакаць дзеяслоў | закончанае трыванне

Наўмысна прамарудзіўшы, дачакацца чаго-н.

• В. зручны момант.

вычарпальны прыметнік

Усебаковы, поўны, закончаны.

• В. адказ.
• Вычарпальна (прыслоўе) вывучыць пытанне.

|| назоўнік: вычарпальнасць.

вычарпаць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Чэрпаючы, выдаліць, выбраць усё, да канца.

   • В. ваду з вядра.

2. пераноснае значэнне: Зрасходаваць поўнасцю, давесці да канца.

   • В. усе запасы.
   • В. праграму.

3. пераноснае значэнне: Уладзіўшы, вырашыўшы, пакласці канец чаму-н. (кніжнае).

   • Інцыдэнт вычарпаны.

|| незакончанае трыванне: вычэрпваць.

вычарціць дзеяслоў | закончанае трыванне

Зрабіць чарцёж чаго-н., вырабіць чарчэннем.

• В. план дома.
• В. схему.

|| незакончанае трыванне: вычэрчваць.

вычасаць² дзеяслоў | закончанае трыванне

Вырабіць часаннем сякерай, склюдам або зрабіць гладкім пры дапамозе часання сякерай, склюдам.

• В. дошку.

|| незакончанае трыванне: вычэсваць.

вычаскі назоўнік

Тое, што і пачаскі.

• В. з лёну.

вычвараць дзеяслоў | размоўнае | незакончанае трыванне

Рабіць што-н. незвычайнае, непрыстойнае.

• Што вы тут вычвараеце?
• В. штукі.

вычварны прыметнік

1. Мудрагелісты, напышлівы.

   • В. ўбор.

2. Тое, што і пачварны.

   • Вычварныя прывіды.

|| назоўнік: вычварнасць.

вычухацца дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Справіцца з цяжкімі абставінамі, хваробай, акрыяць.

• Так адхварэла на грып, што ледзь вычухалася.

вычытаць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Даведацца пра што-н. з прачытанага.

   • В. навіну.

2. Выверыць, чытаючы (спецыяльны тэрмін).

   • В. рукапіс.

|| незакончанае трыванне: вычытваць.

|| назоўнік: вычытка.

вычэрпвацца дзеяслоў | кніжнае | незакончанае трыванне

Мець у чым-н. свой канец, мяжу.

• Гэтым справа не вычэрпваецца.

вышка назоўнік | жаночы род

Высокая, пераважна конусападобная, пабудова спецыяльнага прызначэння, вежа.

• Тэлевізійная в.
• Буровая в.

|| прыметнік: вышачны.

вышкі назоўнік

Насціл пад страхой у хляве або ў канюшні для сена, розных гаспадарчых прылад.

• Класці сена на в.

вышмаргнуць дзеяслоў | закончанае трыванне

Выцягнуць рыўком з чаго-н.

• В. нітку з іголкі.

|| незакончанае трыванне: вышморгваць.

вышпурнуць дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Выкінуць вон.

• В. венік за дзверы.

|| незакончанае трыванне: вышнурваць.

выштукаваць дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Змайстраваць што-н., разумна камбінуючы, эканомна выкарыстоўваючы матэрыял.

• В. цацку.

|| незакончанае трыванне: выштукоўваць.

выштурхаць дзеяслоў | закончанае трыванне

Выштурхнуць у некалькі прыёмаў.

|| незакончанае трыванне: выштурхваць і выштурхоўваць.

выштурхнуць дзеяслоў | закончанае трыванне

Штуршком, напорам выкінуць, выдаліць.

• В. з пакоя каго-н.

|| незакончанае трыванне: выштурхваць і выштурхоўваць.

вышук назоўнік | мужчынскі род

Дазнанне, якое папярэднічае суду, збор доказаў.

• Крымінальны в. (аддзел міліцыі, які займаецца раскрыццём і спыненнем крымінальных злачынстваў).

|| прыметнік: вышуковы.

вышукальнік назоўнік | мужчынскі род | спецыяльны тэрмін

Той, хто займаецца вышуканнем.

• Інжынер-в.

|| прыметнік: вышукальны.

• В. атрад.

вышуканне назоўнік | ніякі род

Даследаванне, звязанае з пошукамі.

• Геалагічныя вышуканні.
• В. новых крыніц вітамінаў.

вышукаць дзеяслоў | закончанае трыванне

Старанна шукаючы, знайсці, выявіць, адшукаць.

• В. унутраныя рэзервы.
• В. прнчнну для адлучкі.

|| незакончанае трыванне: вышукваць.

вышчарбіць дзеяслоў | закончанае трыванне

Нарабіць шчарбін на чым-н., вызубіць.

• В. лязо сякеры.

|| незакончанае трыванне: вышчарбляць і вышчэрбліваць.

вышчарка назоўнік | мужчынскі і жаночы род | размоўнае

Той, хто часта шчэрыць зубы, любіць пасмяяцца, пажартаваць; выскаляка.

вышчарыцца дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

1. Засмяяцца, паказаўшы зубы.

2. Узлаваўшыся, злосна крыкнуць на каго-н.

   • В. на каго-н.

|| незакончанае трыванне: вышчарацца і вышчэрвацца.

вышчарыць дзеяслоў | закончанае трыванне

Прыадкрыўшы рот, паказаць, выскаліць зубы.

• Сабака вышчарыў зубы.

|| незакончанае трыванне: вышчараць і вышчэрваць.

вышчыпаць дзеяслоў | закончанае трыванне

Шчыпкамі вырваць.

|| незакончанае трыванне: вышчыпваць.

|| аднакратны дзеяслоў: вышчыпнуць.

вышывальны прыметнік

Прызначаны для вышывання.

• Вышывальныя ніткі.

вышывальшчыца назоўнік | жаночы род

Жанчына, якая займаецца вышываннем.

вышыванка назоўнік | жаночы род | размоўнае

Кашуля, аздобленая вышыўкай.

вышыванне назоўнік | ніякі род

1. гл. вышыць.

2. Тое, што вышыта або вышываецца.

   • Прыгожае в. на падушках.

вышынны прыметнік

1. Які праводзіцца, ажыццяўляецца на вялікай вышыні (у 2 знач.).

   • В. палёт.

2. Пра архітэктурныя збудаванні; вельмі высокі, многапавярховы.

   • В. будынак.
   • Вышыннае будаўніцтва.

вышыннік назоўнік | мужчынскі род

1. Будаўнік вышынных будынкаў.

2. Спецыяліст па вышынных палётах, пад’ёмах.

   • Лётчык-в.
   • Альпініст-в.

вышыня назоўнік | жаночы род

1. гл. высокі.

2. Прастора і адлегласць ад якога-н. пункта або зямлі ўверх.

   • Глядзець у вышыню.
   • Ляцець на вялікай вышыні.
   • Узняць на вялікую вышыню што-н. (таксама пераноснае значэнне).

3. Узвышша, пагорак.

   • Заняць вышыню.
   • Авалодаць вышынямі ваеннага майстэрства (пераноснае значэнне).

4. У матэматыцы: адрэзак прамой, які злучае вяршыню геаметрычнай фігуры з яе асновай (або прадаўжэннем асновы) і перпендыкулярна яму.

   • В. трохвугольніка.
   • Быць на вышыні (размоўнае) — адпавядаць самым строгім патрабаванням.

вышыць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Вышываннем зрабіць на чым-н. узор, малюнак, адлюстраванне і пад.

   • В. партрэт.
   • В. узор на рукаве.

2. Аздобіць вышыўкай (тканіну,скуру і пад.).

   • В. сукенку.

|| незакончанае трыванне: вышываць.

|| назоўнік: вышыванне.

вышыўка назоўнік | жаночы род

Вышыты ўзор на тканіне.

• Ручнік з вышыўкай.

|| прыметнік: вышывачны.

вышэй прыслоўе і прыназоўнік

1. прыназоўнік: За межамі, звыш чаго-н., па-за чым-н.

   • Гэта в. майго разумення.

2. прыназоўнік: з Р. Больш за які-н. узровень або ўверх ад якога-н. месца.

   • Тэмпература в. нуля.
   • Пабіць руку в. локця.

3. прыслоўе: У папярэднім месцы прамовы, тэксту.

   • Як было сказана в.

вышэйстаячы прыметнік

Больш высокі ў адміністрацыйных адносінах.

• Вышэйстаячая арганізацыя.

вышэйшы прыметнік

1. Больш высокі (у 1, 2 і 3 знач.).

   • Гэты дом в. за той.
   • Сёлетні ўраджай бульбы в. за леташні.

2. Самы галоўны, кіруючы.

   • В. орган дзяржаўнай улады.
   • Вышэйшае камандаванне.

3. Пра самую высокую ступень у развіцці, навуцы, у сістэме адукацыі.

   • В. жывёльны свет.
   • Вышэйшая нервовая дзейнасць (спецыяльны тэрмін).
   • Вышэйшая матэматыка.
   • Вышэйшая навучальная ўстанова.
   • Вышэйшая мера пакарання — расстрэл.

выява назоўнік | жаночы род

1. Тое, што і праява (у 2 знач.).

2. Узнаўленне сродкамі мастацтва вонкавага, пачуццёва-канкрэтнага выгляду з’яў рэчаіснасці.

выявіцца дзеяслоў | закончанае трыванне

Наглядна праявіцца, стаць яўным.

• Выявіліся недахопы.
• Выявіліся арганізатарскія здольнасці.

|| незакончанае трыванне: выяўляцца.

выявіць дзеяслоў | закончанае трыванне

Зрабіць уяўным, выкрыць.

• В. талент.
• В. злачынства.

|| незакончанае трыванне: выяўляць.

выясніцца дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Стаць ясным, бясхмарным; распагодзіцца.

   • Неба выяснілася.
   • К вечару выяснілася (стала пагода; безасабовая форма).

2. Тое, што і высветліцца.

|| незакончанае трыванне: выясняцца і выяснівацца.