Усе словы

вымоіна назоўнік | жаночы род

Паглыбленне ў грунце, размытае бягучай вадой.

вымпел назоўнік | мужчынскі род

1. Вузкі доўгі флаг на мачце ваеннага судна.

2. Вузкі трохвугольны флажок, які служыць прыметай чаго-н.

   • Пераходны в.

3. Забяспечаны доўгім флажком або стужкай футляр, у якім змешчаны прадмет, які скідаецца з лятальнага апарата.

   • Савецкі в. на Месяцы.

вымусіць дзеяслоў | закончанае трыванне

Прымусіць зрабіць, выканаць што-н.

• В. ворага здацца.
• Вымушаны адказ (не добраахвотны).

|| незакончанае трыванне: вымушаць.

вымучыць дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

1. З цяжкасцю, з намаганнем зрабіць, стварыць.

   • В. згоду.
   • В. верш.

2. Знясіліць, змардаваць.

   • В. каня далёкай дарогай.

|| незакончанае трыванне: вымучваць.

вымушаны прыметнік

1. гл. вымусіць.

2. Ненатуральны, не свабодны.

   • Вымушана (прыслоўе) усміхнуцца.

|| назоўнік: вымушанасць.

вымысел назоўнік | мужчынскі род

1. Тое, што створана фантазіяй, уяўленнем.

   • Казачны в.

2. Выдумка, хлусня.

   • Не верыць вымыслам.

вымя назоўнік | ніякі род

Орган з малочнымі залозамі і саскамі ў самак млекакормячых.

• Каровіна в.

вымяральнік назоўнік | мужчынскі род

1. Прылада, прызначаная для вымярэння.

2. Тое, што і вымернік.

вымярацца дзеяслоў | незакончанае трыванне

Вызначацца якой-н. мерай.

• Запасы цукру вымяраюцца сотнямі тон.

вымярэнне назоўнік | ніякі род

1. гл. вымераць.

2. Працяжнасць вымяральнай велічыні ў якім-н. кірунку.

   • Геаметрычная фігура ў трох вымярэннях.

вынайсці дзеяслоў | закончанае трыванне

Працуючы творча, стварыць што-н. новае, невядомае раней.

• В. новую машыну.
• В. прыстасаванне да механізма.

|| незакончанае трыванне: вынаходзіць.

|| назоўнік: вынаходства.

вынасны прыметнік

Звязаны з вынасам, знаходжаннем па-за чым-н., вынесены куды-н.

• Вынасная графа.
• Вынасное судна.

вынасіць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Перанесці за некалькі прыёмаў усё, поўнасцю.

   • В. сена з балота.

2. кого. Пра маці: пранасіць у сабе да родаў.

   • В. дзіця.

3. пераноснае значэнне: Абдумаць да поўнай яснасці, закончанасці.

   • В. новы замысел.

4. Выцерці, працерці ў выніку доўгага нашэння.

   • Вынашаны касцюм.

|| незакончанае трыванне: выношваць.

вынаходлівы прыметнік

Знаходлівы; здольны ствараць, вынаходзіць.

• В. чалавек.
• В. розум.

|| назоўнік: вынаходлівасць.

вынаходнік назоўнік | мужчынскі род

Той, хто вынайшаў што-н.

• Нарада вынаходнікаў і рацыяналізатараў.

|| жаночы род: вынаходніца.

|| прыметнік: вынаходніцкі.

вынаходства назоўнік | ніякі род

1. гл. вынайсці.

2. Тое, што вынайдзена, створана вынаходнікам.

   • Атрымаць аўтарскае пасведчанне на в.

вынесціся дзеяслоў | закончанае трыванне

Імкліва выехаць, выбегчы адкуль-н.

• На ўзлесак вынесліся коннікі.

|| незакончанае трыванне: выносіцца.

вынослівы прыметнік

Фізічна моцны, трывалы, здольны многа вынесці (у 5 знач.).

• В. конь.
• В. спартсмен.

|| назоўнік: вынослівасць.

вынырнуць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Нырнуўшы, усплысці, паказацца з вады.

2. пераноснае значэнне: Раптоўна паявіцца.

   • Месяц вынырнуў з туману.

|| незакончанае трыванне: выныраць і вынырваць.

выняньчыць дзеяслоў | закончанае трыванне

Рупліва даглядаючы, выгадаваць.

• В. дзіця.

|| незакончанае трыванне: выняньчваць.

выняць дзеяслоў | закончанае трыванне

Узяць знутры або перамясціць знутры наверх.

• В. газеты з паштовай скрынкі.
• В. рукі з кішэняў.

|| незакончанае трыванне: вымаць.

вынік назоўнік | мужчынскі род

1. Канчатковы паказчык якіх-н. дзеянняў, намаганняў і пад.

   • Падвесці вынікі работы за дзень.
   • Вынікі конкурсу.

2. Паказчык майстэрства (звычайна спартыўнага).

   • В. плаўца.
   • В. забегу на 100 м.
   • Лепшы в. дня.

3. Тое, што вынікае з чаго-н., з’яўляецца лагічным вывадам.

   • Поспехі з’яўляюцца вынікам напружанай штодзённай працы.
   • Пажар быў вынікам нядбайнага абыходжання з агнём.

вынікаць дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. З’яўляцца, паўставаць.

   • Слупы вынікалі з-за ўзгоркаў і зноў знікалі.

2. (І і 2 ас. не ўжыв.). З’яўляцца лагічным вынікам, узнікаць з чаго-н.

   • Як вынікае са сказанага.

|| закончанае трыванне: вынікнуць.

выніковы прыметнік

1. З падагульненымі вынікамі, паказчыкамі.

   • В. рахунак.

2. Які даў або дае добрыя вынікі, рэзультатыўны.

   • Выніковая сустрэча.

вынішчыць дзеяслоў | закончанае трыванне

Поўнасцю знішчыць.

• В. ваўкоў.

|| незакончанае трыванне: вынішчаць.

|| назоўнік: вынішчэнне.

выпагадзіцца дзеяслоў | безасабовая форма | закончанае трыванне

Аб надыходзе яснага сонечнага надвор’я.

• К вечару выпагадзілася.

|| незакончанае трыванне: выпагоджвацца.

выпад назоўнік | мужчынскі род

1. У фехтаванні, гімнастыцы: выстаўленне сагнутай нагі ў якім-н. напрамку з упорам тулава на гэту нагу.

   • В. наперад.

2. пераноснае значэнне: Варожае выступленне, нядобразычлівая выхадка супраць каго-, чаго-н.

   • Злосны в.

выпадак назоўнік | мужчынскі род

1. Тое, што здарылася, здарэнне.

   • В. з жыцця.
   • Няшчасны в.
   • У такім выпадку (пры такой умове, пры дадзеных абставінах).
   • На ўсякі в. (у прадбачанні чаго-н. нечаканага).
   • У крайнім выпадку (пры крайняй неабходнасці).
   • У любым выпадку (пры любых абставінах).
   • У асобных выпадках (калі-нікалі).
   • Ні ў якім выпадку (ніколі, ні пры якіх умовах, ні за што).
   • У тым выпадку, калі… (калі здарыцца так, што…).
   • У адваротным выпадку (калі будзе наадварот, не так).
   • У лепшым выпадку (пры самых спрыяльных абставінах).

2. Зручны момант.

   • Падвярнуўся в.
   • Упусціць в.

3. Тое, што і выпадковасць (у 2 знач.).

   • Поспех работы не можа залежаць ад выпадку.
   • Ад выпадку да выпадку — калі-нікалі, не пастаянна.
   • Ва ўсякім выпадку — пры любых абставінах, незалежна ні ад чаго.
   • З выпадку — з-за, з прычыны чаго-н.
   • Пры выпадку (размоўнае) — калі будзе магчымасць.
   • Пры выпадку перадам усё яму.
   • У выпадку чаго — калі адбудзецца, надыдзе што-н.
   • Забеспячэнне ў выпадку хваробы.
   • У выпадку чаго (размоўнае) — калі будзе патрэба.
   • У выпадку чаго, паведамі мне.

выпадаць дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. гл. выпасці.

2. не выпадае —

   1. няма магчымасці.
      • Узяцца за гэту работу ўсё не выпадае;
   2. няма зручнага моманту.
      • Усё былі незнаёмыя людзі і падыходзіць да іх не выпадала;
   3. нельга, непрыстойна.
      • Ён — інтэлігент, і яму, як ён лічыць, не выпадае займацца такой работай.

выпадкам прыслоўе

1. Тое, што і выпадкова (у 1 знач.).

   • Сустрэча в.

2. у знач. пабочн. сл. Дарэчы, між іншым.

   • Ты, в., не ў магазін ідзеш?

выпадкова прыслоўе

1. Нечакана, непрадбачна.

2. у знач. пабоч. сл. Тое, што і выпадкам (у 2 знач.).

выпадковасць назоўнік | жаночы род

1. гл. выпадковы.

2. Выпадковая акалічнасць.

   • Перашкодзіла в.
   • Па шчаслівай выпадковасці.

выпадковы прыметнік

1. Які паявіўся, узнік непрадугледжана.

   • Выпадковая памылка.
   • В. госць.
   • Выпадковае знаёмства.
   • Выпадкова (прыслоўе) сустрэцца.

2. Які бывае не заўсёды, ад выпадку да выпадку.

   • Выпадковыя заработкі

|| назоўнік: выпадковасць.

выпакутаваць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Перанесці многа пакут.

   • Колькі прыйшлося в.!

2. Дамагчыся пакутамі.

   • В. сваё шчасце.

выпаліна назоўнік | жаночы род

Тое, што і выгар.

выпаліцца дзеяслоў | безасабовая форма | закончанае трыванне

Кончыць паліцца.

• Выпалілася ў печы.

|| незакончанае трыванне: выпальвацца.

выпаліць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Спаліць да канца, цапкам.

   • Пажар выпаліў увесь лес.
   • Сонца выпаліла пасевы.

2. Ачысціць апальваннем.

   • В. бляху.

3. Зрабіць знак, рысунак на чым-н. распаленым прадметам.

   • В. узор.
   • В. кляймо.

4. што і ў чым. Кончыць паліць, прапаліць.

   • В. у печы.

5. Вырабіць абпальваннем.

   • В. цэглу.

6. Сказаць адным дыхам (размоўнае).

   • В. навіну.

|| незакончанае трыванне: выпальваць.

|| назоўнік: выпальванне.

выпампаваць дзеяслоў | закончанае трыванне

Пампуючы, выдаліць.

• В. ваду.

|| незакончанае трыванне: выпампоўваць.

выпаражніць дзеяслоў | закончанае трыванне

Зрабіць парожнім, апаражніць.

• В. пасудзіну.

|| незакончанае трыванне: выпаражняць.

выпаральнасць назоўнік | жаночы род

Здольнасць да выпарэння.

выпаратак назоўнік | мужчынскі род | спецыяльны тэрмін

Шкурка неданошанай жывёліны, вынятай з жывата самкі.

• Авечы в.

|| прыметнік: выпараткавы.

выпараць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Разрэзаўшы па швах, выняць,

   • В. рукаў.

2. што. Выкалаць чым-н. вострым.

   • В. вочы.

3. Поручы, прымусіць вылезці адкуль-н.

   • В. лісу з нары.

4. Знайсці, адшукаць (размоўнае).

   • В. рэдкую кніжку.

|| незакончанае трыванне: выпорваць.

выпарына назоўнік | жаночы род

Пот, які выступав на целе (звычайна ў хворага пасля гарачкі).

• Пакрыцца выпарынай.

выпарыцца дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Ператварыцца ў пару.

   • Вада выпарылася.

2. (7 і 2 ас. не ўжыв.), пераноснае значэнне Знікнуць, прапасці (размоўнае).

   • Радасць умомант выпарылася.

3. Папарыцца.

   • В. ў лазні.

|| незакончанае трыванне: выпарацца і выпарвацца.

|| назоўнік: выпарэнне.

выпарыць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Ператварыць у пару.

   • В. вадкасць.

2. Згусціць, ачысціць, ператвараючы лішнюю вільгаць у пару.

   • В. соль (здабыць з салёнай вады).

3. Добра папарыць веткам у лазні.

4. Парай знішчыць або ачысціць.

   • В. дзежку.
   • В. прусакоў.

|| незакончанае трыванне: выпараць і выпарваць.

|| назоўнік: выпарэнне і выпарванне.

выпарэнне назоўнік | ніякі род

1. гл. выпарыцца, -ць.

2. множны лік: (выпарэнні, -яў). Рэчыва, якое выпараецца.

   • Шкодныя выпарэнні.

выпас назоўнік | мужчынскі род

Месца, дзе пасуць жывёлу, паша.

• Лугавы в.

|| прыметнік: выпасны.

выпасвіцца дзеяслоў | закончанае трыванне

Адкарміцца на пашы.

• Цяляты выпасвіліся.

|| незакончанае трыванне: выпасвацца.

выпасвіць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Адкарміць на пашы.

   • В. авечкі.

2. Патравіць выпасам.

   • В. сенажаць.

3. Зарабіць пасьбой (размоўнае).

   • Выпасвіў шмат грошай.

|| незакончанае трыванне: выпасваць.

выпасці дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Вываліцца, упасці адкуль-н.

   • Пісьмо выпала з кнігі.
   • Люлька выпала з зубоў.
   • В. з воза.

2. (7 і 2 ас. не ўжыв.), пераноснае значэнне: Знікнуць, страціцца; застацца незаўважаным.

   • Выпала з памяці тая назва.
   • Яго збянтэжанасць не выпала з-пад маёй увагі.

3. Пра ападкі: упасці на зямлю.

   • Уначы выпала раса.
   • Выпаў ранні снег.

4. безасабовая форма: Дастацца на долю.

   • Аднойчы мне выпала схадзіць у музей.
   • Як выпадзе (як удасца).

5. (1 і 2 ас. не ужыв.). Выдацца.

   • Ураджай выпаў добры.

|| незакончанае трыванне: выпадаць.