Усе словы

велікарусы назоўнік | мужчынскі род | кніжнае

Тое, што і рускія.

|| жаночы род: велікаруска.

|| прыметнік: велікарускі.

велікасвецкі прыметнік | устарэлае

Які мае адносіны да арыстакратычных слаёў грамадства, да так званага вялікага свету.

• Велікасвецкія манеры.
• В. салон.

веліч назоўнік | жаночы род

1. Што-н. надзвычай вялікіх памераў, гмах.

   • В. дрэва.
   • В. гор.

2. Грандыёзнасць, надзвычайная сіла праяўлення чаго-н., што выклікае вялікую павагу.

   • В. подзвігу.
   • В. таленту.

3. Вялікае значэнне каго-, чаго-н.

   • В. перамогі.

велічаць дзеяслоў | незакончанае трыванне

1. Называць па імені і па бацьку, па званню і пад.

2. Ушаноўваць віншавальнай песняй (у народнах абрадах; устарэлае).

|| назоўнік: велічанне.

велічны прыметнік

1. Поўны велічы (у 2 знач.), урачыстасці, грандыёзны.

   • Велічная мэта.
   • В. помнік.

2. Важны, горды, поўны ўласнай гордасці.

   • Велічная поза.
   • В. позірк.

|| назоўнік: велічнасць.

велічыня назоўнік | жаночы род

1. Памер, аб’ём, працягласць чаго-н.

   • Стол сярэдняй велічыні.
   • Змераць велічыню чаго-н.

2. Колькасць чаго-н. і сума; лік.

   • В. зарплаты.
   • В. асігнаванняў.

3. Усё тое, што можна вымераць, злічыць (спец.).

   • Пастаянная в.
   • Бясконца малая в.
   • Роўныя велічыні.

4. перан. Пра чалавека, выдатнага ў якой-н. галіне дзейнасці.

   • Ён сусветная в. ў навуцы.

велічэзны прыметнік

Надзвычай вялікі, велізарны.

• В. завод.

|| назоўнік: велічэзнасць.

вена назоўнік | жаночы род

Крывяносны сасуд, па якім кроў рухаецца да сэрца.

|| прыметнік: вянозны.

венгерка назоўнік | жаночы род

1. Танец венгерскага паходжання, а таксама музыка да яго.

2. Гусарская куртка з нашытымі папярочнымі шнурамі.

венгры назоўнік | мужчынскі род

Народ, які складае асноўнае насельніцтва Венгрыі.

|| жаночы род: венгерка.

|| прыметнік: венгерскі.

венералогія назоўнік | жаночы род

Раздзел медыцыны, які вывучае венерычныя хваробы.

|| прыметнік: венералагічны.

• В. дыспансэр.

венеролаг назоўнік | мужчынскі род

Урач, спецыяліст па венерычных хваробах.

венерычны прыметнік

Які адносіцца да заразнага захворвання, што перадаецца пераважна палавым шляхам.

• Венерычныя хваробы.

вензель назоўнік | мужчынскі род

Пачатковыя літары імя і прозвішча або імя і імя па бацьку, звязаныя ў агульны малюнак.

|| прыметнік: вензелевы.

вентыль назоўнік | мужчынскі род | спецыяльны тэрмін

1. Клапан для рэгулявання расходу вадкасці, пары, газу ў некаторых тэхнічных устройствах.

2. Клапан у музычных інструментах для рэгулявання вышыні гуку.

|| прыметнік: вентыльны.

вентылятар назоўнік | мужчынскі род

Прыбор для ўзмацнення перамяшчэння паветра пры праветрыванні закрытых памяшканняў.

вентыляцыя назоўнік | жаночы род

1. Праветрыванне закрытага памяшкання.

   • В. пакоя.

2. Сістэма устройстваў для праветрывання памяшкання.

   • Пераманціраваць вентыляцыю.

|| прыметнік: вентыляцыйны.

вентыліраваць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Рабіць вентыляцыю (у 1 знач.).

|| закончанае трыванне: правентыліраваць.

венцер назоўнік | мужчынскі род

Рыбалоўная сетка ў выглядзе нацягнутага на абручы звужанага кнізу мяшка.

|| прыметнік: венцерны.

венчык назоўнік

1. гл. вянец.

2. Частка кветкі, якая складаецца з асобных пялёсткаў або шэрагу зрослых пялёсткаў.

|| прыметнік: венчыкавы.

венік назоўнік | мужчынскі род

Звязаны пучок галінак для падмятання падлогі, парання ў лазні.

• Вязаць венікі.
• Бярозавы в.

вепр назоўнік | мужчынскі род

Самец дзікай свінні, дзік.

|| прыметнік: вяпровы.

• Вяпровая шынка.

вепручына назоўнік | жаночы род

Мяса дзікай свінні.

• Пакаштаваць вепручыны.

вера назоўнік | жаночы род

1. Упэўненасць у кім-, чым-н.

   • В. ў свае сілы.
   • В. ў людзей.

2. Перакананне ў існаванні звышнатуральных сіл.

   • В. ў Бога.

3. Тое, што і рэлігія.

   • Хрысціянская в.
   • Чалавек другой веры.
   • Браць (узяць) на веру (размоўнае) — верыць, давяраць (паверыць, даверыць) без доказаў.
   • Верай і праўдай (служыць) — аддана, чэсна.

верабей назоўнік | мужчынскі род

Невялікая птушка атрада вераб’іных з карычнева-шэрым апярэннем, якая жыве пераважна паблізу чалавека.

• Стрэляны або стары в. (пераноснае значэнне: вопьггны, бывалы чалавек).

|| памяншальная форма: верабейка.

|| прыметнік: вераб’іны.

• Вераб’іная ноч (кароткая летняя ноч, а таксама ноч з бесперастаннай навальніцай і зарніцамі).

вераб’яня (вераб’янё) назоўнік | ніякі род

Птушаня вераб’я.

вераванне назоўнік | ніякі род

Рэлігійныя погляды, уяўленні, вера (у 2 знач.).

• Вераванні старажытных славян.

вераваць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Тое, што і верыць у Бога.

веравучэнне назоўнік | ніякі род

Сукупнасць асноўных палажэнняў якой-н. рэлігіі.

• Хрысціянскае в.

веравызнанне назоўнік | ніякі род

Разнавіднасць якога-н. веравучэння ў спалучэнні з уласцівай яму абраднасцю.

• Свобода веравызнання.

|| прыметнік: веравызнальны.

верагодны прыметнік

Які не выклікае сумнення, надзейны.

• Верагодныя звесткі.

|| назоўнік: верагоднасць.

верадзіцца дзеяслоў | размоўнае | незакончанае трыванне

Натруджвацца, надрывацца, што-н. робячы.

верадзіць дзеяслоў | размоўнае | незакончанае трыванне

Шкодзіць што-н. сабе, натруджваючы, надрываючы або раздражняць балючае.

• В. рукі, спіну.
• В. рану.
• В. сардэчныя раны (пераноснае значэнне: выклікаць цяжкія ўспаміны).

|| закончанае трыванне: зверадзіць і разверадзіць.

вераломны прыметнік

Каварны, які дзейнічае шляхам абману, здрады.

• В. напад.

|| назоўнік: вераломства.

вераломства назоўнік | ніякі род

1. гл. вераломны.

2. Парушэнне абавязацельстваў, клятвы; здрада, вераломны ўчынак.

веранда назоўнік | жаночы род

Адкрытая або зашклёная тэраса ўздоўж сцяны дома.

• Адкрытая в.

|| прыметнік: верандавы і верандны.

верас назоўнік | мужчынскі род

Нізкая вечназялёная кустовая расліна сямейства верасовых з дробным лісцем і лілова-ружовымі кветкамі.

|| прыметнік: верасовы.

• Сямейства верасовых (назоўнік).

верасень назоўнік | ніякі род

Дзевяты месяц каляндарнага года.

|| прыметнік: вераснёвы і вераснёўскі.

верацяно назоўнік | ніякі род

1. Прыстасаванне для ручнога прадзення ў выглядзе круглай драўлянай палачкі з патаўшчэннем унізе і завостранымі канцамі.

2. Шпень, які з’яўляецца воссю вярчэння ў некаторых механізмах.

|| памяншальная форма: вераценца.

|| прыметнік: верацённы.

верацярпімасць назоўнік | жаночы род

Цярпімасць да чужой рэлігіі, прызнанае яе права на свабоднае існаванне.

верашчака назоўнік | жаночы род

Рэдкая мучная страва з мясам, каўбасой і рознымі прыправамі.

верашчаць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Віскліва з пералівамі пішчаць, гучаць.

вераўчаны прыметнік

Зроблены з тонкіх вяровак.

• Вераўчаная аброць.

вербаваць дзеяслоў | незакончанае трыванне

Набіраць, наймаць людзей на якую-н. працу, схіляць да ўступлення ў якую-н. арганізацыю.

• В. рабочых на лесараспрацоўкі.
• В. дабравольцаў.

|| закончанае трыванне: завербаваць.

|| назоўнік: вярбоўка.

|| прыметнік: вярбовачны.

вербалоз назоўнік | мужчынскі род

Куст ці дрэва сямейства вярбовых.

|| прыметнік: вербалозавы.

вербальны прыметнік | кніжнае

Вусны.

• Вербальная заява.
• Вербальная нота (спецыяльны тэрмін) — дыпламатычная нота без подпісу, якая прыраўноўваецца да вуснай заявы.

|| назоўнік: вербальнасць.

вербена назоўнік | жаночы род

Травяністая ці кустовая дзікарастучая духмяная расліна.

|| прыметнік: вербеновы.

• Сямейства вербеновых (назоўнік).

верблюдзяня (верблюдзянё) назоўнік | ніякі род

Дзіцяня вярблюда.

вердыкт назоўнік | мужчынскі род | спецыяльны тэрмін

Рашэнне прысяжных заседацеляў аб вінаватасці або невінаватасці абвінавачанага.

• Вынесці апраўдальны (абвінаваўчы) в.

|| прыметнік: вердыктны.

вермахт назоўнік | мужчынскі род

Узброеныя сілы фашысцкай Германіі.

• Разгром вермахта.