Усе словы

адвезці дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Везучы, даставіць каго-, што-н. і завезці куды-н.

   • А. госця дадому.

2. Везучы, убраць на пэўную адлегласць.

   • А. з дарогі каменне.

|| незакончанае трыванне: адвозіць.

|| назоўнік: адвоз і адвозка.

адвеку прыслоўе

Спрадвеку, з даўніх часоў.

• Тут ваўкі а. вядуцца.

адвес назоўнік | мужчынскі род | спецыяльны тэрмін

Невялікі груз на шнуры або нітцы для вызначэння вертыкальнага напрамку; грунтвага.

• Шнур з адвесам.

адвеславаць дзеяслоў | закончанае трыванне

Вяслуючы, аддаліцца, адплыць ад чаго-н.

• А. ад берага.

|| незакончанае трыванне: адвяслоўваць.

адвесці дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Ведучы, даставіць куды-н.

   • А. дзяцей дадому.

2. Ведучы, накіраваць убок.

   • А. ўбок.
   • А. ад спакусы (пераноснае значэнне).

3. Змяніць напрамак руху чаго-н., адхіліць што-н.

   • А. руку.
   • А. вочы.

4. пераноснае значэнне: Адхіліць што-н. непрыдатнае, неадпаведнае.

   • А. кандыдатуру.
   • А. бяду.

5. Даць у чыё-н. распараджэнне, выдзеліць для якой-н. мэты.

   • А. залу для пасяджэнняў.
   • А. ўчастак пад сад.

6. Адлінеіць, адчарціць.

   • А. палі ў сшытку.
   • Адвесці душу (размоўнае) — падзяліцца з кім-н. тым, што набалела; задаволіць якое-н. моцнае жаданне.
   • Вачэй не адвесці (размоўнае адабральнае) — пра што-н. вельмі прыгожае, прывабнае.

|| незакончанае трыванне: адводзіць.

|| назоўнік: адвод і адвядзенне.

адвесіць дзеяслоў | закончанае трыванне

Адкрьшь што-н. завешанае; зняць або адсунуць убок тое, чым было што-н. завешана.

• А. акно.
• Адвесіць губы (размоўнае неадабральнае) — надзьмуцца, пакрыўдзіцца.

|| незакончанае трыванне: адвешваць.

адвечны прыметнік

Спрадвечны; які існуе з даўніх часоў.

• Адвечныя балоты.
• Адвечная тайна.

|| назоўнік: адвечнасць.

адвеяць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Выдаліць веяннем мякіну і пад. са збожжа.

   • А. шалупінне ад зерня.

2. Кончыць веяць.

|| незакончанае трыванне: адвейваць.

адвод назоўнік | мужчынскі род

1. гл. адвесці.

2. Заява аб адхіленні каго-н. ад удзелу ў чым-н.

   • Даць а. кандыдату.

3. Адгалінаванне (у трубе, электрасетцы і пад.).

   • А. ад батарэі.
   • Для адводу вачэй (размоўнае) — з мэтай адцягнуць увагу ад чаго-н.

адводак назоўнік | мужчынскі род

1. Галінка або частка кораня з вочкамі, пасаджаныя асобна для самастойнага росту.

   • Размнажэнне адводкамі.

2. Пчаліны рой, які толькі што ўтварыўся і аддзяліўся ад старога.

адводны прыметнік

Які служыць для адводу чаго-н. убок.

• Адводная труба.
• А. канал.

адвольны прыметнік

1. Нічым не абмежаваны, вольны.

   • Адвольныя рухі.

2. Які праводзіцца самавольна.

   • Адвольнае рашэнне.

3. Бяздоказны, непераканаўчы, беспадстаўны.

   • Адвольнае тлумачэнне.

|| назоўнік: адвольнасць.

адвучыцца дзеяслоў | закончанае трыванне

1. ад чаго і з інфінітывам: Адвыкнуць ад чаго-н.

   • А. курыць.

2. Закончыць навучанне або знаходзіцца на вучобе нейкі час (размоўнае).

   • А. ў сярэдняй школе.
   • Адвучыўся год на курсах.

|| незакончанае трыванне: адвучвацца.

адвучыць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. каго (што) ад чаго і з інфінітывам: Прымусіць адвыкнуць ад чаго-н.

   • А. ад курэння.

2. каго (што) і без дапаўнення. Закончыць вучэнне, перастаць вучыць, навучаць (размоўнае).

3. каго ад чаго. Спыніць кармленне малаком маці.

   • А. дзіця ад грудзей.

|| незакончанае трыванне: адвучваць.

адвыкнуць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. ад чаго і з інфінітывам: Пазбавіцца ад якой-н. прывычкі.

   • А. ад курэння.

2. ад кагочаго. Перастаўшы бываць дзе-н. ці бачыцца з кім-н., стаць каму-н. далёкім, чужым.

   • А. ад старых сяброў.

|| незакончанае трыванне: адвыкаць.

|| назоўнік: адвыканне.

адвязацца дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Развязацца, вызваліцца ад прывязі.

   • Сабака адвязаўся.
   • Вяроўка адвязалася.

2. пераноснае значэнне, ад каго. Перастаць дакучаць каму-н. (размоўнае).

   • Адвяжыся ты ад мяне.

3. пераноснае значэнне, ад каго-чаго. Пазбавіцца ад каго-, чаго-н. непажаданага, непрыемнага (размоўнае).

   • Хацелася хутчэй а. ад такога чалавека.

|| незакончанае трыванне: адвязвацца.

адвязаць дзеяслоў | закончанае трыванне

Вызваліць ад прывязі, аддзяліць ад чаго-н. (прывязанае, завязанае).

• А. каня.
• А. вяроўку.

|| незакончанае трыванне: адвязваць.

адвярнуцца дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Павярнуцца ўбок; павярнуць галаву.

   • А. ад акна.

2. пераноснае значэнне, ад каго-чаго. Парваць сувязі, адносіны з кім-н. і адмовіцца ад чаго-н.

   • А. ад здрадніка.
   • Бог адвярнуўся ад каго (размоўнае) — пра бесперапынныя няўдачы.

|| незакончанае трыванне: адварочвацца.

адвярнуць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Павярнуць у другі бок.

   • А. галаву ўбок.

2. Варочаючы, адняць, адсунуць.

   • А. камень.

3. Паставіць на месца што-н. перавернутае, абернутае.

   • А. воз.
   • А. ночвы.

4. Адагнаць, накіраваць у другі бок (пра жывёлу).

   • А. карову ад жыта.

5. Адагнуць край чаго-н.

   • А. халявы ботаў.

6. безасабовая форма: Аб пачуцці агіды, непрыязнасці да каго-, чаго-н. (размоўнае).

   • Адвярнула ад гарэлкі.
   • Нос адвярнуць (размоўнае неадабральнае) — выказаць сваё незадавальненне чым-н.

|| незакончанае трыванне: адварочваць.

адвячорак назоўнік | мужчынскі род

Перадвячэрні час.

• Быў ранні а.

|| прыметнік: адвячоркавы.

• А. час.

адвячоркам прыслоўе

Перад самым вечарам.

• Зайсці а. да суседа.

адвёртка назоўнік | жаночы род

Інструмент для закручвання і выкручвання шрубаў.

|| прыметнік: адвёртачны.

адвільваць дзеяслоў | размоўнае | незакончанае трыванне

Адмаўляцца, ухіляцца ад чаго-н.

• А. ад даручэнняў.

|| закончанае трыванне: адвільнуць.

|| назоўнік: адвільванне.

адвісецца дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Павісеўшы разгладзіцца.

• Сукенка адвіселася.

адвіслы прыметнік

Які адвіс, апусціўся; абвіслы.

• Адвіслыя кішэні.
• Адвіслыя губы.

|| назоўнік: адвісласць.

адвіснуць дзеяслоў | закончанае трыванне

Апусціцца, страціўшы пругкасць.

• Шчокі адвіслі.

|| незакончанае трыванне: адвісаць.

адвітальны прыметнік

Развітальны, які бывае пры адвітанні.

• Адвітальныя поціскі рук.

адвітацца дзеяслоў | закончанае трыванне

Развітацца, абмяняцца адвітальнымі словамі, поціскам рук і пад.

• Госці адвіталіся і пайшлі.

|| незакончанае трыванне: адвітвацца.

|| назоўнік: адвітанне.

адвіць дзеяслоў | закончанае трыванне

Развіваючы, аддзяліць частку навітага.

• А. частку пражы на клубок.

|| незакончанае трыванне: адвіваць.

адгабляваць дзеяслоў | закончанае трыванне

Габлюючы, зрабіць роўным, гладкім.

• А. падлогу ў новай хаце.

|| незакончанае трыванне: адгаблёўваць.

адгаварыцца дзеяслоў | закончанае трыванне

Ухіліцца ад чаго-н., спасылаючыся на якія-н. абставіны.

• Ледзь адгаварыўся ад даручэння.

|| незакончанае трыванне: адгаворвацца.

адгаварыць дзеяслоў | закончанае трыванне

Пераканаць не рабіць чаго-н.

• А. ад задуманага плана.
• Адгаварылі ехаць так далёка.

|| незакончанае трыванне: адгаворваць.

адгаворка назоўнік | жаночы род

Спасылка на што-н. з мэтай ухіліцца, адмовіцца ад чаго-н.

• Ён знойдзе адгаворку.

адгаворы назоўнік | размоўнае

Адмаўленне ад чаго-н.

• Ён на ўсё знойдзе а.

адгадаваць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Даць адрасці чаму-н.

   • А. бараду.

2. Выгадаваць, адкарміць.

   • А. кабана.

|| незакончанае трыванне: адгадоўваць.

|| назоўнік: адгадоўванне.

адгадаць дзеяслоў | закончанае трыванне

Угадаць, здагадацца, прадбачыць.

• А. загадку.
• А. ход падзей.

|| незакончанае трыванне: адгадваць.

|| назоўнік: адгадванне і адгадка.

адгадзіць дзеяслоў | размоўнае | закончанае трыванне

Робячы што-н. добрае, аддзякаваць за паслугу.

|| незакончанае трыванне: адгоджваць.

адгадка назоўнік | жаночы род

1. гл. адгадаць.

2. Адказ на загадку; рашэнне, якое раскрывае якую-н. тайну.

   • Дык вось дзе а.!

адгадчык назоўнік | мужчынскі род | размоўнае

Чалавек, які ўмее адгадваць.

|| жаночы род: адгадчыца.

адгалосак назоўнік | мужчынскі род

1. Рэха, водгулле.

   • Плывуць адгалоскі ад песень.

2. чаго. Аслаблены адлегласцю гук чаго-н.

   • Адгалоскі грому.

3. пераноснае значэнне, чаго. Тое, што з’яўляецца вынікам чаго-н., адказам на якія-н. з’явы, падзеі.

   • Паэма з’явілася адгалоскам грамадскіх падзей.

адгаліенне назоўнік | ніякі род

1. гл. адгалінавацца, -ць.

2. Тое, што і адгалінаванне (у 2, 3 і 4 знач.).

адгалінаванне назоўнік | ніякі род

1. гл. адгалінавацца, -ваць.

2. Бакавы адростак, галіна.

   • Таполя дае шмат адгалінаванняў.

3. Частка дарогі, ракі і пад., якая адыходзіць убок.

   • А. арашальнага канала.

4. пераноснае значэнне: З’ява, што ўяўляе сабой частку чаго-н. асноўнага, галоўнага.

   • Розныя адгалінаванні сектанцтва.

адгалінаваццца дзеяслоў | закончанае трыванне

Утварыцца (пра адгалінаванні).

• Ад шашы адгалінавалася некалькі дарог.

|| незакончанае трыванне: адгаліноўвацца.

|| назоўнік: адгаліноўванне.

|| назоўнік: адгалінаванне і адгаліненне.

адгалінаваць дзеяслоў | спецыяльны тэрмін | закончанае трыванне

Зрабіць адгалінаванне (у 2 і 3 знач.).

• А. парастак.
• А. дарогу.

|| незакончанае трыванне: адгаліноўваць.

|| назоўнік: адгаліноўванне.

|| назоўнік: адгалінаванне і адгаліненне.

адгаманіць дзеяслоў | закончанае трыванне

Скончыць гамонку, перастаць гаманіць.

• Адгаманілі дзядзькі і разышліся.
• Усё прайшло, адгаманіла (пераноснае значэнне).

адгарадзіцца дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Аддзяліцца, паставіўшы якую-н. агароджу.

   • А. высокім плотам.
   • А. шырмай.

2. пераноснае значэнне: Адасобіцца, парваць сувязь з кім-н.

   • А. ад усяго свету.

|| незакончанае трыванне: адгароджвацца.

адгарадзіць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Аддзяліць, паставіўшы якую-н. агароджу, перагародку.

   • А. участак пашы.
   • А. шырмай.

2. пераноснае значэнне: Аддзяліць, адасобіць ад каго-, чаго-н., пазбавіць зносін з кім-, чым-н.

   • А. ад жыцця.

|| незакончанае трыванне: адгароджваць.

адгарнуцца дзеяслоў | закончанае трыванне

Павярнуцца з аднаго боку на другі (пра лісты ў кнізе), перагарнуцца.

|| незакончанае трыванне: адгортвацца.

адгарнуць дзеяслоў | закончанае трыванне

1. Адгрэбці, адсунуць убок.

   • А. попел.

2. Адхіліць, адвесці ўбок.

   • А. валасы.

3. Разгарнуць, адкрыць (кнігу, сшытак і пад.); павярнуць з аднаго боку на другі, перагарнуць (старонку, ліст і пад.).

   • А. лісток календара.

|| незакончанае трыванне: адгортваць.

адгародка назоўнік | жаночы род

Тое, што і перагародка.

• Дашчаная а.